Agenda a Chofnodion

Diolchodd y Cadeirydd i bawb a oedd wedi helpu a darparu cefnogaeth yn ystod y llifogydd diweddar yn ward Sgiwen y Fwrdeistref Sirol

·        22 Gorffennaf 2020

·        20 Tachwedd 2020

Cymeradwyo cofnodion y cyfarfodydd canlynol:

·        22 Gorffennaf 2020

·        20 Tachwedd 2020

Cyflwynwyd Isadeiledd Cerbydau Trydan Castell-nedd Port Talbot i'r pwyllgor, a oedd hefyd yn cynnwys y cynlluniau gweithredu a throsolwg o'r strategaeth gwefru cyhoeddus ehangach yn y Fwrdeistref Sirol.

Cafwyd trafodaeth ynghylch capasiti cerbydau trwm y cerbydlu. Dywedodd swyddogion fod y dyfodol carbon isel yn ansicr o ran trafnidiaeth drom, ond roedd cerbydau hydrogen a/neu gerbydau trydan batri yn bosibilrwydd dichonadwy; roedd y rhan hon o'r farchnad yn dal i esblygu. Nodwyd bod y diwydiant wedi bod yn canolbwyntio ar gerbydau trydanol batri ar hyn o bryd, a oedd bellach ar gael mewn ceir a faniau ysgafn, a bod faniau a cherbydau mwy hefyd yn dod ar gael yn hwylus.  Hysbyswyd yr aelodau bod ychydig o gerbydau casglu sbwriel trydan wedi bod ar werth yn ddiweddar a bod y cyngor wedi dechrau treialu'r cerbyd yn y Fwrdeistref Sirol am y tridiau diwethaf; roedd y cerbyd wedi cwblhau sifft lawn yn llwyddiannus, a phan gafodd ei ddychwelyd i'r iard roedd ganddo 17% o gapasiti ar ôl ynddo. Ychwanegwyd bod gan y cerbydau hyn tua 1 tunnell o fatris ynddynt. Soniodd swyddogion eu bod ar hyn o bryd yn edrych ar opsiynau i ddad-garboneiddio cerbydlu'r cyngor yn unol â thargedau'r Llywodraeth.

Gyda'r niferoedd cynyddol o gerbydau trydan, gofynnodd yr aelodau pam nad oedd y cyngor yn ystyried y gwefrwyr cyflym yn hytrach na'r gwefrwyr 7kW. Esboniwyd bod y rhan fwyaf o gerbydau'n cael eu dychwelyd yn y prynhawn a'u bod ar yr iard dros nos, felly nid oedd angen eu gwefru'n gyflym; Roedd swyddogion hefyd wedi monitro'r defnydd o'r cerbydau ac roedd y rhan fwyaf o'r faniau'n teithio tua 110/115 milltir, gydag ychydig iawn ohonynt yn teithio dros y pellter hwnnw. Nodwyd, pan ddychwelodd y cerbydau yn y prynhawn, fod ganddynt ddigon o amser i wefru; roedd y gwefrwyr nad oeddent yn gyflym yn well ar gyfer hirhoedledd y batris, ond byddai gwefrwyr cyflym yn diraddio'r batris yn gyflymach. Dywedodd swyddogion na fyddai gwefru dros gyfnod hwy yn broblem ar hyn o bryd; fodd bynnag, nodwyd y bydd gwefrwyr cyflym ar gael (gwefrydd cyflym 50kW) a fyddai'n gwefru cerbydau hyd at 80% o'u capasiti o fewn tua 30 munud, ond ni fyddai hyn yn cael ei ddefnyddio fel mecanwaith gwefru safonol ar gyfer y cerbydlu oherwydd y rhesymau a amlygwyd.

O ystyried yr ardal y mae Bwrdeistref Sirol Castell-nedd Port Talbot yn ei gwasanaethu, gofynnwyd a fydd y cyngor yn gweithio gyda'i bartneriaid strategol fel Tai Tarian, yr Heddlu a'r Gwasanaeth Tân i sicrhau y byddai uchafswm y pwyntiau gwefru’n cael eu sicrhau yn y Fwrdeistref Sirol. Nodwyd bod cydweithwyr rhanbarthol y cyngor wrthi'n comisiynu ymgynghorwyr, fel rhan o brosiect y Fargen Ddinesig, i helpu gyda'r cynllun strategol; wrth wneud hynny, byddent yn gweithio gyda'r brifysgol a bydd angen iddynt ymgynghori â darparwyr gwasanaethau cyhoeddus eraill, megis yr Heddlu a'r Gwasanaeth Tân, i sicrhau eu bod yn rhan o'r agenda hwnnw. Ychwanegwyd y byddai angen eu hisadeiledd eu hunain ar yr Heddlu a'r Gwasanaeth Tân yn eu depos a'u gorsafoedd mwy na thebyg,  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 3.

Derbyniwyd trosolwg o gynigion cyllidebol drafft Gofal Stryd a Pheirianneg a Thrafnidiaeth 2021/2022, fel y nodir yn yr adroddiad a ddosbarthwyd.

Hysbyswyd yr aelodau nad oedd unrhyw doriadau arfaethedig mewn cyllidebau ar gyfer yr adrannau Gofal Stryd na Thrafnidiaeth a Pheirianneg yn 2021/22.

Nododd yr adroddiad fod pwysau cyllidebol o £400k ar Wasanaethau Gwastraff; Rhoddodd swyddogion fanylion am y pwysau penodol a oedd yn cynnwys:

·        Gostyngiad o £1 miliwn yn y Grant Gwastraff Cynaliadwy ledled Cymru; roedd y gostyngiad hwn wedi bod yn mynd rhagddo dros y blynyddoedd diwethaf, ac yn seiliedig ar gyfran Cyngor Castell-nedd Port Talbot o'r arian, roedd pwysau o £45k mewn perthynas â'r toriad hwn;

·        Yr angen i aildendro'r contract rheoli ar gyfer y Canolfannau Gwastraff Cartref ac Ailgylchu; roedd y contract wedi bod ar waith ers peth amser, a bydd y costau'n cynyddu uwchlaw chwyddiant o ran 'dal i fyny', yn dilyn cynnydd penodol dros oes y contract, ynghyd â chostau uwch sy'n gysylltiedig â chynyddu ailgylchu a chompostio i'r eithaf. Nododd yr adroddiad fod £250k wedi'i glustnodi yn hyn o beth;

·        Roedd diffyg cyffredinol pellach yn y gyllideb rheoli gwastraff a oedd yn deillio o ostyngiad cenedlaethol parhaol mewn incwm ar gyfer y rhan fwyaf o ddeunyddiau y gellir eu hailgylchu, y dyrannwyd £105k iddynt.

O ran Priffyrdd a Gofal Stryd, nodwyd bod pwysau cyllidebol o £350k wedi'i nodi a oedd yn gwneud lwfansau ar gyfer y canlynol:

·        Effeithiwyd ar incwm gwastraff masnach gan gychwyniad COVID-19 ac er y byddai llawer o'r gostyngiad yn digwydd dros dro ac y byddai’n cynyddu unwaith eto maes o law, roedd rhywfaint o ostyngiad cyffredinol yn debygol o fod yn barhaol; disgwylid, o leiaf, na fydd modd cyfalwni’r cynnydd chwyddiant arferol ar y gyllideb incwm gwastraff masnach, gan arwain at bwysau, felly roedd £13k wedi'i glustnodi ar gyfer hyn;

·        Roedd darpariaeth gwasanaethau ailgylchu a chyfranogiad wedi ehangu a bu galw cynyddol am offer ailgylchu gwastraff cartref ychwanegol parhaus a'r danfoniadau cysylltiedig; Clustnodwyd £36k ar gyfer y danfoniadau ychwanegol, a oedd yn cynnwys aelod ychwanegol o staff a fan ychwanegol i wneud y danfoniadau hynny;

·        Roedd angen cynyddu'r cyllidebau gwaith refeniw ar gyfer cynnal a chadw palmentydd ffyrdd a throedffyrdd ar gyfer gwaith ad-hoc ac atgyweiriadau cyffredinol, lle'r oedd £88k wedi'i glustnodi; Mae cynnydd chwyddiannol wedi'i gynnwys yn y gyllideb a fyddai'n cwmpasu adnoddau fel staffio, fodd bynnag roedd angen cyllideb ychwanegol ar gyfer deunyddiau penodol gan fod prisiau'r deunyddiau hyn yn cynyddu'n sylweddol fwy na'r cynnydd chwyddiannol;

·        Roedd angen cynyddu'r gyllideb adnewyddu marciau ffyrdd er mwyn hwyluso rhaglen adnewyddu bum mlynedd, yn dilyn dadansoddiad manwl o'r asedau; pe bai'r cyngor am hwyluso'r rhaglen hon ar draws y Fwrdeistref Sirol roedd angen gwella'r gyllideb £30k i ddarparu ar gyfer hynny;

·        Nododd swyddogion fod rhai adeileddau cefn gwlad mawr, hen draphontydd er enghraifft, nas mabwysiadwyd gan briffyrdd ac a oedd wedi cwympo y tu allan i'r drefn arolygu gyfnodol reolaidd yn y gorffennol; roedd angen cywiro hyn, felly roedd £20k wedi'i glustnodi ar gyfer hyn;

·        Roedd angen grŵp mân  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 4.

Nodwyd Blaenraglen Waith Craffu Strydlun a Pheirianneg 2020/21.