Mater - cyfarfodydd

·        Dewis eitemau preifat priodol o agenda cyn craffu Bwrdd y Cabinet (Adroddiadau Bwrdd y Cabinet yn amgaeedig ar gyfer yr aelodau craffu).

·        Dewis eitemau priodol o agenda’r Cabinet (Cyllid) ar gyfer craffu cyn penderfynu (amgaeir adroddiadau ar gyfer yr Aelodau Craffu)

Craffodd y Pwyllgor ar yr eitemau canlynol ar agenda Bwrdd y Cabinet:

Monitro'r gyllideb a'r Adroddiad Diweddaru 2021/22

Rhoddwyd yr wybodaeth ddiweddaraf i'r aelodau mewn perthynas â rhagamcanion cyllideb cyfredol ar gyfer blwyddyn ariannol 2021/22.

Tynnodd swyddogion sylw at y ffaith bod y cyngor yn gynnar iawn ym mlwyddyn ariannol 2021/22 a bod yr adroddiad yn sefyllfa diweddaru monitro cyllideb a gyfrifwyd ar ddiwedd mis Mai 2021 ac a rhagwelwyd hyd at ddiwedd mis Mawrth 2022. Dywedwyd ar hyn o bryd y rhagwelwyd y bydd cyllideb net yr awdurdod yn tanwario £178,000 eleni; adlewyrchwyd rhai amrywiadau yn yr adroddiad, ynghyd â nifer o dybiaethau y byddai Llywodraeth Cymru yn parhau i ddarparu arian o Gronfa Caledi Awdurdodau Lleol i gefnogi cynnydd mewn costau ac incwm a gollwyd. Soniwyd bod swyddogion yn dal i aros am eglurhad ar ychydig o'r arian hwnnw a bydd yr aelodau'n cael yr wybodaeth ddiweddaraf am y sefyllfa bob mis.

Roedd yr adroddiad a ddosbarthwyd yn rhagweld y byddai nifer cynyddol o blant yn gorfod mynd i ofal preswyl; Gofynnodd yr aelodau a oedd hyn o ganlyniad i bwysau'r cyfyngiadau symud ar deuluoedd sy'n agored i niwed. Cadarnhaodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai fod cynnydd sylweddol mewn materion iechyd meddwl ymhlith pobl ifanc o ganlyniad i bwysau'r cyfyngiadau symud; bu cynnydd hefyd yn nifer y teuluoedd mewn gofid sylweddol o ganlyniad i gael eu cyfyngu gyda'i gilydd am gyfnodau hir o amser. Dywedwyd bod cyfnod hirfaith lle nad oedd y cyngor yn gallu darparu ei becynnau cymorth dwys i deuluoedd yn eu cartrefi, oherwydd y feirws a'r materion diogelwch sy'n gysylltiedig â gwneud hynny; nid oedd gan deuluoedd yr allfeydd arferol er mwyn lleihau straen, fel plant yn mynd i'r ysgol, ychwaith. Hysbyswyd y pwyllgor fod pwysau cynyddol ar draws y sector Plant sy’n Derbyn Gofal ac yn enwedig y sector gofal preswyl o ganlyniad i hyn; rhagwelwyd y byddai angen 3 neu fwy o leoliadau ychwanegol eleni. Sicrhawyd yr aelodau pan fo angen i blant fynd i ofal neu pan fo angen diwallu eu hanghenion mewn lleoliadau gofal preswyl, y bydd hyn yn cael ei wneud; a hefyd pan fo'n briodol, aduno plant â'u teuluoedd.

O ran gofal preswyl i'r henoed, nododd yr adroddiad y gallai fod gostyngiad o fis Medi 2021 yn swm y cymorth ariannol a gallai hyn effeithio ar ddichonoldeb rhai lleoliadau a darparwyr gofal. Mynegodd yr aelodau eu pryderon ynglŷn â hyn a gofynnwyd a allai swyddogion ymhelaethu ymhellach ar y datganiad hwn, gan ymhelaethu ar beth fyddai'r canlyniadau i'r Gyfarwyddiaeth a'r cyngor ehangach. Hysbyswyd yr aelodau fod Llywodraeth Cymru wedi bod yn darparu cymorth ariannol i gartrefi gofal preswyl a oedd yn is na'r trothwy o 90% o feddiannaeth; ym mis Medi 2021, roedd Llywodraeth Cymru yn bwriadu lleihau hyn. Soniwyd bod rhai cafeatau i hyn, ond nid oedd swyddogion yn ymwybodol o'r manylion hyd yma. Tynnodd yr adroddiad sylw at y ffaith os nad yw'r gostyngiad mewn cymorth ariannol gan Lywodraeth Cymru yn cael ei drin  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 4