Agenda item

Rhoddodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai wybod i'r aelodau fod y mesurau perfformiad yn yr adroddiad yn cyfleu'r wybodaeth am berfformiad a nodwyd at ddibenion craffu. Gellir darparu rhagor o ddata, os bydd y Pwyllgor Craffu'n gofyn amdano.

 

Gwnaeth y swyddogion gyflwyno'r naratif i'r aelodau ynghylch pob un o'r mesurau a ddarperir yn yr adroddiad:

 

Mesur 1 – Canran yr oedolion sy'n cael eu hatal rhag bod yn ddigartref
Mae'r dangosydd perfformiad allweddol hwn yn bwysig er mwyn monitro'r broses o roi mesurau gwella ar waith i atal rhagor o bobl rhag bod yn ddigartref ac i reoli'r galw. Yn dilyn ailstrwythuro'r tîm Opsiynau Tai i atgyfnerthu cymorth atal, mae'r canlyniadau wedi gwella'n sylweddol eleni o'u cymharu â'r flwyddyn flaenorol. Mae'n hollbwysig monitro'r ffigurau hyn yn barhaus er mwyn atal cynifer o bobl â phosib rhag bod yn ddigartref.

 

Gwnaeth yr aelodau gyfeirio at y ffigur canrannol yn yr adroddiad a chwestiynu a oedd y ganran wedi cynyddu neu ostwng.

 

Cadarnhaodd y swyddogion fod y ffigur yn seiliedig ar nifer y bobl y mae arnom ddyletswydd statudol i'w hatal rhag bod yn ddigartref, a bod y data’n amlinellu'r achosion llwyddiannus ymysg y nifer hwnnw. Darperir rhagor o wybodaeth i'r aelodau am y ffigurau diweddaraf.

 

Nododd yr aelodau y gallai gynnwys y ffigurau yn yr adroddiad, yn hytrach na chanrannau, gyfleu'r llwyddiannau yn fwy manwl gywir.

 

Cytunodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai y byddai ffigurau’n cael eu cynnwys ar ben y canrannau ac y byddai tueddiadau hwy'n cael eu darparu at ddibenion craffu.

Mesur 2 - Nifer cyfartalog o ddiwrnodau i ddarparu Grant Cyfleusterau i Bobl Anabl o'r pwynt cyswllt cyntaf i'r broses ardystio

Mae'r mesur yn archwilio'r galw a'r pwysau ar Grantiau Cyfleusterau i Bobl Anabl. Cyflwynwyd adroddiad i'r Pwyllgor Craffu'n ddiweddar a dynnodd sylw at y pwysau cyllidebol a'r amserau aros hir ar gyfer cymhorthion ac addasiadau angenrheidiol. Awgrymwyd nifer o gynigion i helpu i reoli'r galw yn well. Mae'r dangosydd perfformiad allweddol hwn yn bwysig er mwyn asesu effaith unrhyw newidiadau a wneir gan swyddogion a'r cyngor, er mwyn gwella mynediad pobl â'r anghenion mwyaf at Grantiau Cyfleusterau i Bobl Anabl.

 

Mesur 3 - Comisiynu: Nifer yr oriau o ofal cartref allanol (18+)

Mae effeithlonrwydd y system broceriaeth ar gyfer gofal cartref wedi rhagori ar y farchnad allanol. Nid oes gwybodaeth yn yr adroddiad am uned ailalluogi Trem y Glyn, a allai arafu'r trawsnewid i ofal preswyl a lleihau dibyniaeth ar ofal cartref o bosib. Drwy ddarparu cyfnod o ailalluogi, bydd pobl yn gallu dychwelyd adref gyda phecyn gofal llai neu heb becyn gofal o gwbl.

Mae'r data yn waith ar y gweill ac yn darparu gwybodaeth sy'n ymwneud ag oriau y mae'r gyllideb yn darparu ar eu cyfer, ond nid yw'n darparu'r darlun llawn o'r gwaith arfaethedig i ddatrys problemau. Bydd rhagor o adroddiadau ar gael yn yr hydref.

 

Holodd yr aelodau a oedd digon o welyau arfaethedig ar gyfer Trem y Glyn.

 

Dywedodd y swyddogion fod dadansoddiad wedi'i gynnal mewn perthynas â nifer y gwelyau y mae eu hangen, yn seiliedig ar fodelau mewn awdurdodau cyfagos. Mae'r model yn gywir ar gyfer anghenion y boblogaeth, ond os yw'r galw yn cynyddu, gellir ailystyried hyn.

 

Mesur 4 - Gwasanaethau Cymunedol Integredig: Nifer y bobl mewn cartrefi gofal (preswyl a nyrsio) 18+

Mae 30 yn fwy o bobl yn derbyn gofal preswyl a nyrsio, gan arwain at faich ariannol o £1.5m nad oedd y gyllideb wedi darparu ar ei gyfer.

Mesur 5 - Nifer y plant sy'n derbyn gofal

Rhoddodd Pennaeth y Gwasanaethau Plant a Phobl Ifanc wybod i'r aelodau fod nifer y plant y mae angen gofal arnynt wedi lleihau, gan bwysleisio bod y gwasanaethau ymyrryd yn gynnar ac atal yn gadarn. Tynnwyd sylw at bwysigrwydd darparu cymorth i ofalwyr maeth ac adsefydlu plant gartref. Ar gyfer plant hŷn, ffefrir prosesau dychwelyd adref wedi'u cynllunio yn hytrach na rhai heb eu cynllunio, a all arwain at ganlyniadau gwael. Mae modd cyflawni'r targed ar gyfer parhau i leihau'r niferoedd. Crybwyllodd y swyddogion lwyddiant y rhaglen drawsnewid, sydd wedi cyflawni’r targed ar gyfer gofalwyr cam-i-lawr i blant mewn gofal preswyl. Gall y swyddogion roi mwy o wybodaeth i aelodau am y canlyniadau cadarnhaol, os yw'n briodol.

 

Cytunodd y pwyllgor y gellid cyflwyno data perfformiad yn y dyfodol drwy siartiau, gyda swyddogion yn cyflwyno gwybodaeth ar lafar yn y cyfarfod, i ysgogi trafodaeth. Gellir addasu'r dull hwn yn y dyfodol, yn ôl yr angen.

Mesur 6 – Nifer y Plant ar y Gofrestr Amddiffyn Plant

Nododd Pennaeth y Gwasanaethau Plant a Phobl Ifanc fod nifer y plant ar y Gofrestr Amddiffyn Plant wedi bod yn uchel iawn yn hanesyddol. Mae hyn wedi lleihau effeithiolrwydd gweithwyr cymdeithasol a chynlluniau cymorth ar gyfer teuluoedd y mae angen cynllun amddiffyn plant ysgrifenedig arnynt, mewn achosion lle mae plentyn yn dioddef neu'n debygol o ddioddef niwed sylweddol. Mae gwaith wedi'i wneud gyda phartneriaid a'r Gwasanaeth Adolygu Cynadleddau i ailasesu trothwyon niwed sylweddol a’r diffiniad ohono. Yn flaenorol, roedd plant yn cael eu cynnwys ar y Gofrestr Amddiffyn Plant oherwydd bod partneriaid yn credu ar gam ei bod yn angenrheidiol derbyn cymorth gwasanaethau cymdeithasol. Mae'r cydweithrediad parhaus â phartneriaid ac ymdrechion mewnol wedi meithrin gweithlu hyderus a pherthnasoedd cryf â phartneriaid, gan gynnwys ar y gofrestr y plant hynny sy'n bodloni'r meini prawf yn unig.

Er ei bod yn ymddangos bod y nifer yn cynyddu, esboniodd y swyddogion ei bod yn bwysig ystyried y trywydd dros y 18 mis diwethaf. Mae'r nifer yn amrywio'n naturiol, ac mae'r cynnydd diweddar yn unol ag amrywiadau disgwyliedig. Yn ymarferol, nid oes arwydd o unrhyw broblem benodol o ran ymarfer, a bydd hyn yn cael ei fonitro'n barhaus. Ar hyn o bryd, mae'r nifer wedi gostwng i 74, gan ddangos bod y nifer yn parhau i fod yn gymharol sefydlog dros amser.

 

Trafododd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai bwysigrwydd darparu gwybodaeth fanylach am blant a roddir ar y Gofrestr Amddiffyn Plant. Awgrymwyd y dylid rhannu'n gategorïau megis cam-drin corfforol, cam-drin rhywiol, cam-drin emosiynol, ac esgeulustod. Byddai'r dadansoddiad manwl hwn yn cynnig mwy o ddealltwriaeth. Cytunodd y pwyllgor ar yr awgrym hwn ar gyfer adroddiadau yn y dyfodol.

Mesur 7 – Nifer y plant sy'n derbyn gofal a chymorth

Pwysleisiodd Pennaeth y Gwasanaethau Plant a Phobl Ifanc bwysigrwydd darparu cymorth cynnar i deuluoedd mewn angen, yn hytrach na mabwysiadu ymagwedd fwy caled, a all achosi i sefyllfaoedd waethygu. Nodwyd bod nifer y teuluoedd y mae angen cymorth arnynt wedi cynyddu ers COVID-19, a bod llawer mwy o deuluoedd bellach yn ceisio cymorth nag yn y gorffennol. Mae nifer presennol y teuluoedd sy'n derbyn cymorth wedi haneru ers 2012.

Rhoddodd y swyddogion ragor o fanylion am yr amrywiaeth eang o gymorth sydd ar gael i deuluoedd, ni waeth sut maent yn ymwneud â’r gwasanaeth. Mae'r cymorth yn canolbwyntio ar fagu plant, a allai gynnwys helpu i wella arferion, ffiniau, cefnogi teuluoedd i sicrhau bod plant yn dychwelyd i'r ysgol, ailgyflwyno teuluoedd i weithgareddau cymunedol, helpu teuluoedd gyda'u hamgylchiadau cartref a chefnogi teuluoedd i gynllunio a choginio prydau iach. Mae cysylltiadau agos â darpariaethau Dechrau'n Deg, gofal plant, grwpiau meithrin, grwpiau mamau a babanod a llyfrgelloedd ar gyfer gwaith ymyrryd yn gynnar.

 

Mae'r gwasanaeth yn cefnogi lles emosiynol pobl ifanc drwy raglenni grŵp ac unigol sy'n ceisio gwella hyder, hunan-barch a lles cyffredinol. Mae'r rhaglenni hyn hefyd yn annog cyfranogiad mewn gweithgareddau cymunedol, sy'n arbennig o bwysig ar ôl COVID-19. Mae gwaith yn cael ei wneud gyda phartneriaid ym maes Diogelwch Cymunedol a'r Gwasanaeth Ieuenctid i helpu pobl ifanc yn gorfforol i ymgysylltu â'u cymunedau. Darperir cymorth i wella amgylchiadau cartref plant a phobl ifanc, gan gynnwys bwyta'n iach a rheoli ymddygiad arddegwyr i helpu pobl ifanc i aros gyda'u teuluoedd. Defnyddir technegau magu plant fel rhwystro heb drais, chwarae sy'n seiliedig ar berthnasoedd, a gwella perthnasoedd rhwng rhieni a phlant drwy gyfryngu. Mae'r cymorth a gynigir wedi'i deilwra i anghenion pob teulu, gan ddefnyddio sgiliau staff mewn modd creadigol i sicrhau cymorth cynhwysfawr.

 

Gofynnodd yr aelodau a oedd y cymorth i deuluoedd ynghylch ailgylchu a gwastraff yn cael ei ddarparu gan y Gwasanaethau Cymdeithasol neu dîm yr Adran Gwastraff.

 

Cadarnhaodd y swyddogion fod gwaith yn cael ei wneud gan wahanol adrannau yn yr awdurdod. Mae cysylltiadau agos â'r Adran Gwastraff, er mwyn sicrhau bod gan deuluoedd yr wybodaeth a'r offer priodol sy'n ymwneud â chasgliadau gwastraff ac ailgylchu.

 

Rhoddodd Cyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai wybod i'r aelodau fod y data'n cael ei goladu oherwydd bod y Gwasanaethau Plant wedi wynebu heriau sylweddol yn y gorffennol pan gafodd y system ei gorlethu. Roedd disgwyl i'r ffigurau ostwng rhwng 600 a 750 ond pe bai hyn yn cynyddu, byddai'n dangos bod mwy o bwysau ar weithwyr cymdeithasol, bod gwasanaethau'n llai ymatebol, a bod y system wedi'i gorlethu o bosib. Felly, mae'n hanfodol monitro'r ffigurau hyn yn y dyfodol.

 

Gwnaeth y swyddogion hysbysu’r aelodau fod y Tîm am y Teulu'n dîm ar wahân sy'n tyfu, sy'n gysylltiedig â Theuluoedd yn Gyntaf ac sy'n darparu gwasanaeth ymyrryd yn gynnar ac atal. Gall teuluoedd sy'n derbyn gofal a chymorth gamu i lawr i'r Tîm am y Teulu i gael cymorth parhaus, a chamu yn ôl i fyny yn ôl yr angen. Gellir darparu nifer y plant sy'n cael eu cefnogi gan y Tîm am y Teulu, ar gais. Mae'r tîm hwn yn cynnig haen ychwanegol o gymorth cyn troi at wasanaethau statudol, gan sicrhau llif parhaus o gymorth.

 

Mesur 8 – Canran y plant sydd wedi'u hailgofrestru ar y Gofrestr Amddiffyn Plant

Cadarnhaodd y swyddogion mai dim ond un plentyn sydd wedi'i ailgofrestru yn ystod y flwyddyn ddiwethaf. Pan fo plentyn yn cael ei dynnu oddi ar y Gofrestr Amddiffyn Plant, mae'n benderfyniad amlasiantaeth. Mae'r rheolwr a'r systemau data'n tynnu sylw at achosion penodol, sy’n cael eu trafod wedyn at ddibenion cyfleoedd dysgu sy'n darparu adborth ar draws y gwasanaeth a'r bartneriaeth. Mae hyn yn helpu i ddeall a rheoli risg yn y dyfodol, gan ei wneud yn ddangosydd pwysig y dylid ei fonitro'n agos.

 

Holodd yr aelodau am faint y bu'r plentyn oddi ar y Gofrestr Amddiffyn Plant cyn iddo gael ei ailgofrestru.

Nid oedd yr wybodaeth hon ar gael, ond bydd swyddogion yn trefnu iddi gael ei rhannu â'r pwyllgor.

Ailadroddodd y Cadeirydd bwysigrwydd y mesur hwn, er mwyn monitro tueddiadau.

 

Yn dilyn craffu, nododd y pwyllgor yr adroddiad.