Agenda item

Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd 2025 - Diweddariad Llafar

Cofnodion:

Rhoddodd y Pennaeth Hamdden, Twristiaeth, Treftadaeth a Diwylliant ddiweddariad llafar i'r aelodau. Caiff adroddiad ei ystyried gan y Cabinet ar 19 Mawrth, er mwyn rhoi gwybod i'r aelodau am y broses ac i gytuno ar y gyllideb derfynol. Dros y misoedd diwethaf, bu cynnydd sylweddol mewn cydweithrediad â'r Urdd ynghylch y digwyddiad. Mae'r prif gyflawniadau hyd yma wedi cynnwys:

 

•Cofrestru 700 o aelodau ychwanegol o ardal leol Castell-nedd Port Talbot/Abertawe. Ar hyn o bryd Castell-nedd Port Talbot sydd â'r  nifer uchaf o gystadleuwyr cofrestredig yng Nghymru. Mae'r nifer y bobl sydd wedi cofrestru wedi cynyddu ar y cyfan, gan arwain at fwy o blant yn cystadlu yn y rownd genedlaethol ac o bosib yn cynyddu nifer y bobl sy'n dod i'r ŵyl ac yn aros dros nos a bydd hyn o fudd i'r economi leol.

 

•Bu cynnydd sylweddol yn nifer y dysgwyr Cymraeg yn ardal Castell-nedd Port Talbot/Abertawe sy'n cofrestru i gystadlu, mae canran y cystadleuwyr rhanbarthol sy'n dysgu Cymraeg wedi codi o 20% i 31%. Caiff y cyflawniad hwn ei briodoli'n bennaf i'r cysylltiadau a wnaed drwy'r gronfa ffyniant gyffredin a dysgwyr Cymraeg.  Mae'n bwysig gadael etifeddiaeth barhaus drwy'r ŵyl.

 

•Mae cystadleuwyr o gefndiroedd incwm isel yn ardal Castell-nedd Port Talbot wedi cynyddu o 20% i 22%, sy'n arwyddocaol o ran cynnal cyfleoedd.

 

•Mae'r pwyllgor trefnu lleol wedi gwneud cynnydd da o ran codi arian ac ymgysylltu ag ysgolion lleol. Mae'r digwyddiad yn cael ei ystyried fel un sylweddol ar gyfer yr ardal, gyda chyfranogiad gan swyddogion y cyngor, aelodau etholedig ac aelodau o'r cyhoedd.

 

•Disgwylir i'r Grŵp Cynghori ar Ddiogelwch gyfarfod yn fuan i fynd i'r afael â materion diogelwch. Tynnwyd sylw at y risgiau, gan gynnwys tywydd gwlyb posib a phroblemau gyda thraffig oherwydd cynhelir gŵyl "In It Together" ar yr un pryd. Mae ymdrechion yn cael eu gwneud i liniaru'r risgiau hyn, gan gynnwys paratoi llwybrau a chydweithrediad rhwng y ddwy ŵyl.

 

Mae'r adroddiad yn gofyn i'r Cabinet gymeradwyo cyfraniad ychwanegol ar gyfer actifadu a chynnal y safle, gan ddarparu cymorth gyda sgaffaldwaith a llwybrau.

 

Mynegodd yr Aelodau gyffro a diolchgarwch y byddai'r Eisteddfod yn cael ei chynnal yn lleol, gan dynnu sylw at yr effaith gadarnhaol ar bobl ifanc a'r Gymraeg. Rhannodd aelodau'r pryder ynglŷn â gwrthdaro traffig posib gyda'r ŵyl 'In It Together'.

 

Dywedodd y Pennaeth Gwasanaeth wrth aelodau ei fod yn deall bod yr ŵyl 'In It Together' yn dod i ben ar y nos Sul a bydd cyfranogwyr yn gadael yn hwyr nos Sul/yn gynnar fore Llun. Byddai'r Eisteddfod yn dechrau ddydd Llun. Rhoddwyd sicrwydd eu bod wedi ystyried systemau traffig ac arwyddion i reoli'r sefyllfa.

 

Holodd aelodau am logisteg symud gwastraff o'r safle.

 

Cadarnhaodd y Pennaeth Gwasanaeth fod yr Eisteddfod a'r ŵyl 'In It Together' ar ddau safle ar wahân, ni fyddai unrhyw gysylltiad rhwng y safleoedd ond efallai y bydd angen ystyried hyn yn y dyfodol. Nodwyd bod yr ŵyl yn dod â llawer iawn o bobl i'r ardal leol a byddai'n dda i weld yr ardal leol yn elwa'n fwy o'r ŵyl na'r hyn a welir ar hyn o bryd.

 

Diolchodd Aelod y Cabinet dros Newid yn yr Hinsawdd a Thwf Economaidd i swyddogion am eu gwaith a rhoddwyd diolch bod y prosiect hwn yn cael ei gynnal yn yr ardal. Gwnaed awgrym ynghylch arwyddion yr Urdd ar y llwybr i'r Eisteddfod i groesawu pobl i'r digwyddiad. Cynigiodd Aelod y Cabinet weithredu fel gwirfoddolwr yn y digwyddiad a gofynnodd i'r awgrym hwn gael ei gynnig i aelodau eraill a allai fod am gymryd rhan hefyd.

 

Diolchodd Pennaeth y Gwasanaeth i Aelod y Cabinet am ei syniadau, a dywedodd y byddai'r rhain yn cael eu hystyried. 

 

Nododd yr aelodau'r diweddariad llafar.