Agenda item

Rhoddodd y Pennaeth Tai a Chymunedau drosolwg i'r aelodau o'r adroddiad a gynhwysir yn y pecyn agenda a dywedwyd wrth aelodau fod cynnydd boddhaol wedi'i gyflawni yn erbyn y rhaglenni gwaith.

 

Cyfeiriodd yr aelodau at dudalen 89 yr adroddiad a gofynnwyd a allai Swyddogion ddarparu enghreifftiau o'r gwahanol fathau o fodelau sydd wedi'u dadansoddi.

 

Dywedodd swyddogion wrth aelodau fod gwaith yn mynd rhagddo gyda chydweithwyr yn yr adran gomisiynu, i adolygu gwahanol fathau o fodelu. Mae angen edrych ar amrywiaeth o opsiynau llety â chymorth llawn. Y gobaith oedd y byddai hyn yn cael ei ddatblygu'n fuan, yn dilyn digwyddiadau gyda chydweithwyr comisiynu, darparwyr gwasanaethau a chyfarfodydd gyda landlordiaid cymdeithasol cofrestredig i gynghori ar gyfleoedd gydag eiddo.

 

Holodd yr aelodau a oedd swyddogion yn cyfeirio at fodel y system neu fodelau tai gwahanol?

 

Cadarnhaodd swyddogion fod modelau tai gwahanol fel tai cynhwysyddion a chychod camlesi wedi cael eu harchwilio, fodd bynnag, mae'r gost yn uchel. Mae papur briffio'n cael ei ddatblygu. Mae gwaith parhaus yn cael ei wneud i ddeall anghenion cleientiaid i helpu i broffilio'r math o lety y mae ei angen.

 

Cyfeiriodd yr aelodau at yr adolygiad o lwyfan TG opsiynau tai a gofynnwyd sut y gallai pobl ddigartref gael mynediad at wybodaeth ddigidol. Dywedodd yr Aelodau nad oedd y dudalen yn hawdd ei defnyddio.

 

Diolchodd y Pennaeth Tai a Chymunedau i'r aelodau am yr adborth a chadarnhaodd fod gwaith yn mynd rhagddo.

 

Dywedodd swyddogion wrth aelodau fod gwaith yn mynd rhagddo gyda'r adran Trawsnewid Digidol mewn perthynas â gofynion TG brys ar gyfer y gwasanaeth. Cydnabuwyd nad oedd yr wybodaeth ar y wefan yn foddhaol. Mae intern o Brifysgol Abertawe'n gweithio gyda'r gwasanaeth i alluogi cyfleoedd ymgysylltu gwell.

 

Dywedodd yr aelodau ei fod yn bwysig ystyried anghenion pobl wrth gael mynediad at wybodaeth.

 

Cyfeiriodd yr aelodau at y nifer cynyddol o osodiadau a chost eiddo rhent. Mae problem ar hyn o bryd gyda landlordiaid preifat yn gwerthu eiddo rhent. Holodd yr aelodau a oedd newid yn nifer yr hysbysiadau Adran 21.

 

Cadarnhaodd swyddogion fod y sefyllfa'n sefydlog ar hyn o bryd ac nad oedd cynnydd yn yr hysbysiadau Adran 21, fodd bynnag, nid yw'r sector yn hygyrch i rai cleientiaid oherwydd cost rhent. Mae'r gwasanaeth yn cyflogi swyddog sector preifat sy'n cynnal gwiriad argaeledd wythnosol ond nid yw'r gost rhent o fewn cyllidebau pobl.

 

Rhannodd yr aelodau bryder ynghylch cost eiddo rhent. Cyfeiriodd yr Aelodau at dudalen 19 yr adroddiad o fewn y pecyn agenda a gofynnwyd a oedd diweddariad o'r dadansoddiad a wnaed o lety dros dro yn The Ambassador a Treetops.

 

Dywedodd y Pennaeth Tai a Chymunedau wrth aelodau fod mwy o waith sy'n canolbwyntio ar yr unigolyn wedi'i wneud i ddeall anghenion cyfannol pobl mewn llety dros dro. Mae heriau o ran ennill tenantiaethau oherwydd anghenion cymorth.

 

Dywedodd swyddogion wrth aelodau fod adroddiadau ar The Ambassador Gwesty Treetops wedi'u paratoi ac ystyriwyd yr elfen gost ar gyfer y ddau opsiwn hwnnw. Mae gwaith wedi'i wneud i ddeall y llwybrau tai posib, ac i reoli disgwyliadau pobl i sicrhau bod y llwybr yn hygyrch. Mae pobl a allai fod wedi bod yn gaeth yn y system yn cael eu cefnogi. Mae'r gwasanaeth yn ceisio sicrhau bod pobl sy'n gymwys i symud ymlaen yn manteisio i'r eithaf ar eu cyfleoedd drwy ddangos diddordeb a derbyn eiddo. Bydd gwaith yn parhau gyda Tai Tarian i sicrhau bod y gofrestr tai yn gyfredol fel bod yr holl gleientiaid y mae ganddynt hawl i ddyletswydd ddigartrefedd yn cael eu gosod yn gywir. Caiff y Cytundebau Rhannu Data gyda Tai Tarian eu hadolygu gydag adolygiad llawn o'r Polisi Gosodiadau Tai a Rennir yn 2026. Mae nifer o arsylwadau a gofynion i'w hystyried er mwyn eu cynnwys yn y polisi a chaiff y rhain eu rhannu â'r pwyllgor craffu yn nes ymlaen.

 

Gofynnodd yr Aelodau a oeddent yn cyfarfod â chleientiaid wyneb yn wyneb pan wnaed penderfyniadau neu a oedd penderfyniadau'n seiliedig ar waith papur. Mynegwyd pryder y gallai pobl gael eu barnu mewn ffordd annheg yn ôl gwaith papur.

 

Cadarnhaodd swyddogion nad oedd pob penderfyniad yn cael ei wneud wyneb yn wyneb ar hyn o bryd. Mae cyfleoedd yn cael eu harchwilio gyda Tai Tarian i fod yn gydweithredol ac i gynyddu'r cyfleoedd ar gyfer cyfarfodydd wyneb yn wyneb. Mae nifer uchel o ymgeiswyr yn gwneud cais i ymuno â'r gofrestr yn wythnosol, sy'n ei wneud yn anodd cynnal asesiadau anghenion tai wyneb yn wyneb. Mae gwaith yn mynd rhagddo gyda Tai Tarian i gael ymagwedd sy'n canolbwyntio mwy ar yr unigolyn ar gyfer cleientiaid opsiynau tai sydd â hawl i ddyletswydd ddigartref. Mynegwyd pryder bod nifer y bobl sydd ar y gofrestr tai wedi cynyddu, mae gwaith dadansoddi'n cael ei wneud i benderfynu ar y rheswm dros hyn. Cytunodd swyddogion ar fanteision cwrdd â chleientiaid wyneb yn wyneb a rhoddwyd enghraifft o wrthdroi penderfyniad yn dilyn ymyrraeth.

 

Gofynnodd yr Aelodau am ragor o wybodaeth am eiddo gwag ar draws y fwrdeistref yn cael ei defnyddio unwaith eto.

 

Dywedodd y Pennaeth Tai a Chymunedau wrth aelodau fod cyllid ar gael er mwyn i bobl wneud cais am grant i alluogi cartrefi gwag i gael eu defnyddio unwaith eto . Mae hyn ar wahân i'r darn ehangach o waith a wneir gan Iechyd yr Amgylchedd mewn perthynas ag eiddo gwag ar draws y fwrdeistref. Cadarnhaodd swyddogion fod eiddo ar gamau amrywiol o fewn y cynllun. Mae naw safle wedi'u cwblhau hyd yma gyda 155 o geisiadau ar gyfer y cynllun. Mae'r cynllun yn llawn ar hyn o bryd ac nid yw wedi'i leoli mewn unrhyw ardaloedd penodol yn y fwrdeistref. Ar hyn o bryd mae eiddo gwag penodol yn ardal Pontardawe. Mae 15 eiddo wedi'u cyflwyno gan iechyd yr amgylchedd gydag archwiliadau'n cael eu cynnal dros yr wythnosau nesaf. Adroddir am y cynnydd i'r pwyllgor yn yr adroddiad diweddaru nesaf.

 

Gofynnodd yr Aelodau am gopi o'r adroddiad dadansoddi mewn perthynas â'r llety dros dro yn The Ambassador a Treetops.

 

Mynegodd yr aelodau bryder ynghylch Cynllun Prydlesu Cymru a gofynnwyd am ragor o wybodaeth.

 

Cadarnhaodd swyddogion fod rhai o'r cynlluniau'n llwyddiannus ond gall landlordiaid gael llawer mwy o rent yn y farchnad breifat na gyda'r cynllun prydlesu. Cafwyd 30 o ymholiadau dros y pythefnos diwethaf yn dilyn gwaith hyrwyddo gan Rhentu Doeth Cymru. Nid oedd rhai eiddo'n addas i'w cynnwys yn y cynllun oherwydd y cyfyngiad o £25k. Mae dau eiddo ar y cam olaf yn y broses a disgwylir iddynt gwblhau'r broses gyfreithiol yn ystod y ddwy i dair wythnos nesaf. Mae'r cynllun yn cael ei hyrwyddo cymaint â phosib yn y fforymau landlordiaid. Mae diddordeb wedi bod yn y cynllun ond mae landlordiaid yn colli diddordeb oherwydd y lwfans tai lleol isel.

 

Yn dilyn craffu, nododd y pwyllgor yr adroddiad.