Agenda item

Ymddiheurodd swyddogion nad oeddent yn gallu darparu adroddiad llawn mewn pryd ar gyfer y cyfarfod yn unol â chais y Cadeirydd oherwydd cyfyngiadau amser, ond fe wnaethon nhw gadarnhau y bydd adroddiad llawn ar gael ar gyfer y cyfarfod nesaf sy'n ymwneud â'r strategaeth wastraff.

Atgoffwyd yr Aelodau bod y Cynllun Gweithredu Strategaeth Wastraff fel y'i cymeradwywyd ym mis Ebrill 2023, yn cynnwys Mesur 11 - i gynnal ymgynghoriad ffurfiol ar symud i gasglu gwastraff na ellir ei ailgylchu bob tair wythnos gyda'r terfyn presennol o dri bag (bin 140 litr ar olwyn), ochr yn ochr â pharhau â chasgliadau wythnosol o wastraff y gellir ei ailgylchu gan gynnwys, bwyd, papur a cherdyn yn ogystal â phlastig, metelau a batris cartref a gwydr. Bydd yr ymgynghoriad yn archwilio'r ffordd ymlaen o ran gwastraff gwyrdd ac amlder casgliadau cewynnau.

Dywedodd swyddogion fod ymgynghoriad ar gasgliadau pob tair wythnos wedi'i drefnu i ddechrau yn ystod yr wythnos sy'n dechrau 6 Mai a chaiff ei gynnal am chwe wythnos ac mae nodyn briffio'n cael ei baratoi i'w anfon at yr holl aelodau yn unol â'r adroddiad gwreiddiol. Byddai unrhyw gynigion pellach i'r ymgynghoriad yn cael eu cyflwyno i'r Aelodau i benderfynu arnynt.

Diolchodd y Cadeirydd i'r swyddogion am y diweddariad ac roeddent yn deall yr anawsterau wrth ddarparu'r adroddiad ar fyr rybudd a chroesawodd y cyfle i edrych ar fanylion yr holl fesurau a gynhwyswyd yn y strategaeth wastraff yn ystod y cyfarfod nesaf.

Mynegodd yr Aelodau bryderon ynghylch sut y byddai'n effeithio ar Aberafan a Rhos Baglan gan fod yr ardal yn cael trafferth gyda thipio anghyfreithlon a gwastraff biniau ychwanegol ac mae angen mynd i'r afael â'r rhain yn gyntaf.

Dywedodd yr Aelodau fod ymgysylltiad â'r cyhoedd yn aml yn isel o ran ymgynghoriadau ac mae pobl nad ydynt yn defnyddio'r rhyngrwyd na fyddant yn gallu ymateb. Mynegodd yr aelodau bryder hefyd y bydd yr awdurdod yn parhau i fynd yn ei flaen hyd yn oed os oes adborth gwael.

Gofynnodd y Cadeirydd i Aelod y Cabinet dros Strydlun a oedd am wneud sylw ynghylch sefyllfa bresennol polisi'r Cabinet gan fod y Cadeirydd yn teimlo bod rhywfaint o ddryswch wedi bod o ganlyniad i ddatganiadau gwahanol gan aelodau'r Cabinet ar y polisi hwn.

Dywedodd Aelod y Cabinet dros Strydlun fod yr argymhelliad yn argymhelliad swyddog ar hyn o bryd ac nid yw'n argymhelliad gan y Cabinet. Bydd y Cabinet yn gwneud penderfyniad ynghylch hyn pan fydd yn cyrraedd y Cabinet. Dywedodd Aelod y Cabinet fod y Cabinet yn awyddus iawn i sicrhau bod ymgynghoriad yn cael ei gynnal yn eang ar draws y sir.

Nododd y Cadeirydd nad oes penderfyniad wedi'i wneud ynghylch a ddylid rhoi casgliadau gwastraff pob tair wythnos ar waith, ond mae bwrdd y Cabinet wedi penderfynu ystyried a symud ymlaen tuag at hynny, fel rhan o'r strategaeth wastraff. Dywedodd y Cadeirydd ei fod yn dymuno ei gwneud yn glir nad cynnig swyddog yn unig ydyw, mae wedi cael sêl bendith bwrdd y Cabinet.

Eglurodd Cyfarwyddwr yr Amgylchedd fod Aelod y Cabinet yn gywir bod y Cabinet wedi cymeradwyo'r angen i ymgynghori a bod yr argymhelliad wedi cael ei gymeradwyo fel rhan o gyfres ehangach o argymhellion o fewn y strategaeth wastraff a'r cynllun gweithredu. Dywedodd y Cyfarwyddwr y dylid cynnal ymgynghoriad yn unig, ac mae'n bwysig i'r awdurdod fesur barn y cyhoedd ar sail gwybodaeth mewn perthynas â sut y mae swyddogion yn mynd i ddarparu'r gwasanaeth gwastraff wrth symud ymlaen yn hytrach na dweud eu bod yn mynd i gasglu gwastraff bob tair wythnos, gan nad yw hynny'n wir.

Nododd swyddogion yr angen i roi cynnig gerbron y cyhoedd i nodi os oes angen i'r awdurdod gynyddu'r targed ailgylchu o 70% ac nad yw'r mesurau eraill yn galluogi hynny, yna mae angen edrych ar ddulliau ychwanegol o wneud hynny. Fel Cyngor, mae angen iddynt gynnal ymgynghoriadau i gael adborth gan y cyhoedd a all lywio unrhyw gynigion a gyflwynir fel Cyngor yn y dyfodol.

Dywedodd y Cadeirydd ei bod wedi bod yn ddefnyddiol iawn cael eglurhad heddiw gan swyddogion ac Aelod y Cabinet o ran beth yw'r sefyllfa bresennol.

Gofynnodd yr Aelodau petai ymgynghoriad ar gyfer y casgliadau pob tair wythnos yn mynd yn ei flaen a fyddai'n strategaeth wahanol ar gyfer sachau porffor a sachau du oherwydd os na fydd cewynnau a chynhyrchion mislif etc yn cael eu casglu am 3 wythnos fydd hyn yn erchyll i breswylwyr.

Gofynnodd yr Aelodau am eglurder mai ymarfer targed ailgylchu yw hwn ac nad yw'n ymwneud â'r gyllideb gan fod negeseuon ar y cyfryngau cymdeithasol wedi drysu pobl bod y casgliadau pob tair wythnos yn rhan o gynnig cyllidebol eleni.

Ailadroddodd swyddogion y bydd nodyn briffio yn cael ei anfon at bob aelod a bydd y ffurfweddiad a fydd yn cael ei gynnwys yn yr ymgynghoriad yn seiliedig ar newid i gasgliadau pob tair wythnos ar gyfer gwastraff na ellir ei ailgylchu gydag uchafswm o dair sach ddu mewn bin 140 litr ar olwyn fel sydd ar waith ar hyn o bryd, ochr yn ochr â pharhau â chasgliadau wythnosol ar gyfer gwastraff y gellir ei ailgylchu. Bydd hynny i gyd yn cael ei nodi yn y nodyn briffio a fydd yn cyrraedd yr holl aelodau cyn i'r ymgynghoriad ddechrau.

Nodwyd yr adroddiad.