Agenda item

To select appropriate items from the Cabinet Board agenda for Pre-Decision Scrutiny (Cabinet Board reports included for Scrutiny Members)

 

Panel Ymgynghorol Sefydlog

 

Cyfeiriodd yr Aelodau at Atodiad 1 yr adroddiad a holwyd y weithdrefn ar gyfer recriwtio i'r pwyllgor, yn enwedig recriwtio cynrychiolydd sy'n anffyddiwr.

 

Cadarnhaodd swyddogion y gall gweithdrefnau recriwtio amrywio yn ôl Cynghorau Ymgynghorol Sefydlog (CYS). Y nod yw sicrhau ystod eang o gynrychiolaeth o bob ffydd a chredo sy'n berthnasol i'r sir.  Cysylltir â phrif swyddfeydd sefydliadau perthnasol i ofyn am gynrychiolydd gwir a chytbwys. Unwaith y bydd unigolyn yn cael ei nodi, cynhelir trafodaethau yn y CYS a gwneir penderfyniad grŵp ar addasrwydd, perthnasedd a phriodoldeb yr unigolyn. Gall recriwtio cynrychiolydd sy'n anffyddiwr fod yn fwy heriol ond mae'n ofynnol iddo gydymffurfio â Deddfwriaeth Cydraddoldeb Llywodraeth Cymru. Cysylltir â sefydliadau a grwpiau anffyddiol dibynadwy i gyflwyno cynrychiolydd ac eir ati i archwilio hanes yr ymgeisydd.

 

Yn dilyn gwaith craffu, cefnogodd y pwyllgor yr argymhelliad i'w gyflwyno i Fwrdd y Cabinet.

 

 

Diweddariad ar y Gwasanaeth Ieuenctid

 

Gofynnodd yr aelodau a oedd y gwasanaeth yn dal i brofi anawsterau wrth recriwtio gweithwyr ieuenctid cymwys yn enwedig ar gyfer y gweithgareddau gwaith sesiynol. Cyfeiriodd yr Aelodau at dudalen 20 yr adroddiad a holwyd ynghylch lefel y cyfranogiad yn y clwb ieuenctid cyfrwng Cymraeg cyntaf yn Nhrebannws.

 

Cadarnhaodd swyddogion fod cynnydd y clwb ieuenctid cyfrwng Cymraeg yn Nhrebannws yn gadarnhaol. Mae 173 o gysylltiadau wedi bod o fewn Trebannws ac aelodaeth y clwb ar hyn o bryd yw 29 o fechgyn ac 16 o ferched. Cadarnhaodd swyddogion fod anawsterau bob amser wrth recriwtio staff ond bod y sefyllfa ar y trywydd iawn ar hyn o bryd gyda dau glwb ieuenctid yn ailagor.

 

Nododd y Pennaeth Datblygu Addysg fod Castell-nedd Port Talbot mewn sefyllfa fwy cadarnhaol na rhai awdurdodau lleol eraill gan fod staff yn dewis gweithio yma oherwydd y safonau uchel. Nodwyd y gallai recriwtio barhau i fod yn broblem oherwydd natur y swydd ac mae hwn yn fater cenedlaethol. Roedd y ddwy don recriwtio flaenorol yn llwyddiannus ac mae clybiau wedi ailagor yn sgîl ailgyflogi pobl sy'n derbyn swyddi rhan-amser. Yn genedlaethol, mae'n anodd cyflawni'r disgwyliad o gael staff sesiynol â chymwysterau lefel uchel.

 

Croesawodd y Cadeirydd y clwb ieuenctid cyfrwng Cymraeg yn Nhrebannws gan nodi'r gwahaniaeth y mae wedi'i wneud i'r gymuned a diolchodd i'r holl staff. Gofynnodd y Cadeirydd a oes unrhyw gynlluniau ar gyfer grwpiau ieuenctid Cymraeg pellach yn y sir.

 

Cadarnhaodd swyddogion fod y clwb diwethaf a agorwyd wedi'i ariannu'n allanol, ac y byddai angen cyllid a staff ychwanegol er mwyn gallu agor rhagor o glybiau. Nodwyd bod gwaith yn mynd rhagddo mewn perthynas â datblygiad cyffredinol Cymru gyda digwyddiad dathlu'n cael ei gynnal y llynedd ac ymweliad â Llangrannog i bobl ifanc sy'n siarad Cymraeg, ond mae angen cyllid ychwanegol yn y tymor hir.

 

Cadarnhaodd y Pennaeth Datblygu Addysg fod y gwasanaeth ieuenctid wedi cysylltu â Bronwen Lewis sy'n cefnogi datblygiad cerddorol yn y Gymraeg.

 

Holodd yr aelodau a oedd unrhyw glybiau dwyieithog yn y sir.

 

Cadarnhaodd swyddogion, mewn perthynas â , fod staff yn darparu un sesiwn/digwyddiad cynyddu ymwybyddiaeth cyfrwng Cymraeg y mis yng Nghlwb Ieuenctid Glyn-nedd, a gall hyn gynnwys gemau a chwisiau am dreftadaeth a diwylliant Cymru. Mae pobl ifanc sy'n siarad Cymraeg yn y grŵp yn rhoi cymorth gyda'r sesiynau sy'n grymuso'r bobl ifanc.

 

Yn dilyn craffu, nododd y pwyllgor yr adroddiad.

 

 

Diweddariad ar y Gyllideb Teithio Personol - Trafnidiaeth

 

Dywedodd Pennaeth y Gwasanaethau Cefnogi a Thrawsnewid wrth yr Aelodau mai adroddiad diweddaru oedd hwn yn dilyn yr adroddiad a gyflwynwyd i Fwrdd y Cabinet ym mis Mai 2023 yn gofyn am ganiatâd i roi'r gyllideb deithio bersonol ar waith.

 

Dywedodd yr Aelodau fod rhai cwestiynau wedi'u codi gyda'r gwasanaeth cyn y cyfarfod, a rhoddwyd cadarnhad fod defnyddwyr wedi cael eu dewis ar gyfer y gyllideb deithio bersonol lle nad oes llwybrau teithio amgen ar gael ac i ddileu teithiau un person yn unig. Holodd yr aelodau pa weithdrefn a ddilynwyd os nad oedd llwybr teithio amgen ar gael ond nid oedd teuluoedd am gael cyllideb deithio bersonol.

 

Cadarnhaodd Pennaeth y Gwasanaeth fod gan yr awdurdod ddyletswydd i sicrhau bod y dulliau teithio mwyaf cost effeithiol yn cael eu darparu, gan ystyried anghenion y plentyn a'r teulu. Os nad oes llwybrau teithio amgen ar gael, cynigir y gyllideb deithio bersonol i rieni, a darperir cymorth ar sut y gellir defnyddio'r gyllideb; rhag ofn y bydd anawsterau, mae swyddogion yn gweithio gyda theuluoedd i nodi atebion. Nodwyd bod y gyllideb deithio bersonol yn drefniant hyblyg sy'n gweithio i'r mwyafrif o deuluoedd.

 

Gofynnodd yr Aelodau a oedd unrhyw blentyn wedi cael anhawster cyrraedd yr ysgol, gan effeithio ar eu presenoldeb.

 

Cadarnhaodd Pennaeth y Gwasanaeth mai'r llwyth gwaith mwyaf ar gyfer y gwasanaeth oedd gan deuluoedd nad ydynt yn gymwys i gael cymorth teithio, yn hytrach nag anawsterau gyda'r gyllideb deithio bersonol.

 

Dywedodd y Rheolwr Cludiant Addysg wrth yr Aelodau y gall rhieni ofyn am adolygiad ffurfiol o addasrwydd y cynnig teithio a dderbyniwyd ar ffurf apêl.

Holodd yr Aelodau faint o deuluoedd sydd wedi derbyn cyllideb trafnidiaeth bersonol.

 

Cadarnhaodd Pennaeth y Gwasanaeth fod 51 o deuluoedd wedi derbyn cyllideb deithio bersonol ar adeg yr adroddiad, lle byddai disgyblion fel arall yn cael eu cludo'n unigol mewn tacsi gan nad oedd dewis arall ar gael. Mae gwaith yn mynd rhagddo ac mae 17 o ddisgyblion eraill yn cael eu cludo'n unigol mewn tacsis ar hyn o bryd lle gallai fod yn addas trosglwyddo i gyllideb deithio bersonol.

 

Yn dilyn craffu, nododd y pwyllgor yr adroddiad.