Dewis
eitemau priodol o agenda’r Cabinet ar gyfer craffu cyn penderfynu (amgaeir
adroddiadau ar gyfer yr Aelodau Craffu)
Cofnodion:
Adroddiad
Blynyddol y Cyfarwyddwyr 2022-23
Cadarnhaodd
Gyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai fod yr adroddiad
blynyddol yn gysylltiedig â 2022/2023 ac nad oedd yn adlewyrchiad o'r sefyllfa
bresennol.
Cyfeiriodd
yr aelodau at dudalen 45 yr adroddiad a gofynnwyd am ragor o wybodaeth ynghylch
targedau profi mewn perthynas â chamddefnyddio sylweddau.
Cadarnhaodd
y Pennaeth Tai a Chymunedau fod profion yn cael eu cynnal lle'r oedd risg uwch
o firysau a gludir yn y gwaed fel hepatitis a HIV. Mae'r targed yn ymwneud â
chynnig profion gwaed i bobl sydd mewn cysylltiad â'r gwasanaethau, i brofi eu
hiechyd ehangach.
Cyfeiriodd
yr Aelodau at dudalen 35 yr adroddiad a gofynnwyd a oedd diweddariad o ran
cynnydd mewn perthynas â gofalwyr di-dâl.
Dywedodd
y Pennaeth Gwasanaethau i Oedolion wrth aelodau mai un o'r themâu allweddol yn
y strategaeth bresennol yw darparu rhagor o adnoddau a chefnogaeth i ofalwyr
di-dâl. Mae arian grant wedi galluogi tri Hyrwyddwr Gofalwyr i weithio o fewn y
rhwydwaith ac mae gwaith yn mynd rhagddo i ddod o hyd i ofalwyr di-dâl a'u cefnogi.
Nodwyd efallai bydd y ffigur a ddyfynnir o 20k o ofalwyr di-dâl yn uwch mewn
gwirionedd.
Ystyriodd
yr aelodau’r adroddiad fel a nodwyd yn y pecyn agenda.
Yn
dilyn craffu, cefnogwyd yr argymhelliad gan Fwrdd y Cabinet.
Mewn
perthynas â'r tair eitem agenda ganlynol, dywedodd Gyfarwyddwr y Gwasanaethau
Cymdeithasol, Iechyd a Thai wrth yr aelodau eu bod wedi adrodd yn ôl i'r
pwyllgor hwn yn flaenorol ynghylch manylion y bwriad strategol ar gyfer y
pedair i bum mlynedd nesaf. Mae'r cynlluniau ar gamau datblygu gwahanol. Bu'n
rhaid adrodd ar rai agweddau o'r adroddiadau'n breifat oherwydd gwybodaeth
sensitif am y farchnad.
Cynllun
Strategol Tai a Digartrefedd
Rhoddodd
y Pennaeth Tai a Chymunedau drosolwg o'r Cynllun Strategol Tai a Digartrefedd
sydd wedi'i gynnwys yn y pecyn agenda.
Cyfeiriodd
yr Aelodau at dudalen 80 yr adroddiad a dywedodd y byddai gweithio'n strategol
gyda landlordiaid preifat yn heriol yn yr hinsawdd bresennol a gofynnwyd beth
yw'r strategaeth wrth symud ymlaen mewn perthynas â gweithio gyda landlordiaid
preifat?
Dywedodd
y Pennaeth Tai a Chymunedau wrth aelodau y byddai fforwm Landlordiaid y Sector
Rhentu Preifat yn cael ei gynnal yn fuan. Bydd y fforwm hwn yn ein helpu i
ddeall yr heriau y mae landlordiaid preifat yn eu hwynebu, codi ymwybyddiaeth o
gynlluniau a all eu cefnogi i ddarparu rhent fforddiadwy a cheisio ysgogi mwy o
dai fforddiadwy yn y sector preifat.
Mynegodd
yr Aelodau bryder mewn perthynas ag anawsterau a gafwyd rhwng datblygwyr a cheisiadau
cynllunio a nodwyd bod angen trafodaethau pellach rhwng y Gwasanaethau
Cymdeithasol a chynllunio. Mae angen edrych yn fanwl ar landlordiaid
cymdeithasol cofrestredig mewn perthynas â chyd-berchnogaeth.
Cadarnhaodd
y Pennaeth Tai a Chymunedau mai diben y weithred hon oedd sicrhau bod mwy o
waith ar y cyd. Mae angen ystyried cymunedau'n gyffredinol a sut y gall y
Cyngor sicrhau bod datblygiadau a chamau gweithredu'n cynnig y manteision
mwyaf.
Roedd
yr Aelodau'n falch bod Teithio Llesol wedi'i gynnwys yn y strategaeth a
dywedwyd bod rhai trigolion yn betrusgar ynghylch symud i gymunedau'r cymoedd
oherwydd problemau trafnidiaeth.
Gwnaeth
yr Aelodau sylwadau ynghylch natur uchelgeisiol y cynllun a gofynnwyd faint o
hyder oedd ganddynt y gellid cyflawni'r cynllun yn yr hinsawdd economaidd
bresennol.
Dywedodd
y Pennaeth Tai a Chymunedau wrth aelodau fod costau digartrefedd yn codi ac
roedd swm sylweddol o gyllideb y Cyngor yn cael ei wario ar lety gwely a
brecwast. Mae achos busnes y tu ôl i'r cynllun. Yn y tymor hir bydd yn fwy cost
effeithiol i fuddsoddi yn y cynlluniau gan y bydd costau'n parhau i gynyddu'n
sylweddol, os na wneir buddsoddiad. Nodwyd bod y grant cymorth tai wedi cael ei
leihau.
Diolchodd
Aelod y Cabinet dros Dai a Diogelwch Cymunedol i'r aelodau craffu am eu
cwestiynau perthnasol. Rhoddwyd gwybod i'r Aelodau am seminar arfaethedig a
fyddai'n helpu i dynnu sylw at rai o'r pryderon a godwyd ynghylch ymgysylltu â
datblygwyr a diwallu anghenion ar draws cymunedau gwahanol.
Dywedodd
yr Aelodau fod y cyhoeddiad diweddar i gau Tata Steel wedi effeithio ar
drigolion sydd wedi prynu gan ddatblygwyr preifat.
Diolchodd
Gyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai i'r aelodau am y
cwestiwn a oedd yn ymwneud â fforddiadwyedd, a chydnabuwyd, er ei fod yn
fuddsoddiad sylweddol gan y Cyngor, roedd hyn yn angenrheidiol yn y tymor hir.
Gofynnodd y Cyfarwyddwr i'r pwyllgor ystyried, o ystyried y costau dan sylw,
sut y byddent yn dymuno goruchwylio a chael sicrwydd bod hyn yn cael ei roi ar
waith yn effeithiol ac mewn modd amserol wrth i amser fynd yn ei flaen.
Cytunodd
Is-gadeirydd y pwyllgor y byddai diweddariadau o ran cynnydd yn briodol a
gofynnodd a oedd modd darparu'r diweddariadau hyn gyda diweddariadau ar ddangosyddion
perfformiad allweddol gan Bennaeth y Gwasanaeth.
Cododd
yr aelodau bryderon a oedd yn ymwneud ag eiddo rhent preifat sy'n is na'r safon
a holwyd a oedd y cynllun yn mynd i'r afael â sut y gallai'r Cyngor orfodi
landlordiaid i wella ansawdd eiddo penodol.
Cytunodd
y Pennaeth Tai a Chymunedau gyda phwysigrwydd gwella safonau ond dywedodd nad
oedd gorfodi aelodau wedi'i gynnwys yn y cynllun gan fod hyn yn gyfrifoldeb
statudol ar Gynllunio ac Iechyd yr Amgylchedd. Cytunodd yr Aelodau i drafod hyn
gyda swyddogion y tu allan i'r cyfarfod.
Ystyriodd
yr aelodau’r adroddiad fel a nodwyd yn y pecyn agenda.
Yn
dilyn craffu, cefnogwyd yr argymhelliad gan Fwrdd y Cabinet.
Cynllun
Strategol Gofal Cymdeithasol Plant a Phobl Ifanc Castell-nedd Port Talbot 2023
- 2026
Dywedodd
Bennaeth y Gwasanaethau i Blant a Phobl Ifanc wrth aelodau fod y cynllun wedi'i
ddatblygu mewn cydweithrediad â theuluoedd, plant, y gymuned a rhanddeiliaid
dros gyfnod o 10 mlynedd.
Cyfeiriodd
yr aelodau at dudalen 163 a gofynnwyd pa gyfryngau a fforymau a ddefnyddiwyd i
hyrwyddo'r ymgynghoriad. Oherwydd y nifer isel o ymatebion a dderbyniwyd,
holodd yr aelodau a oedd modd iddynt wneud unrhyw beth yn wahanol.
Cadarnhaodd
Bennaeth y Gwasanaethau i Blant a Phobl Ifanc fod yr ymgynghoriad wedi'i gynnal
dros y rhyngrwyd a chynhaliwyd trafodaethau ynghylch ehangu hyn yn y dyfodol i
gynnwys meysydd eraill.
Cadarnhaodd
swyddogion fod swyddog dynodedig sy'n gweithio'n barhaus gyda phobl ifanc
ynghylch ymgynghori a chyfranogi.
Ailadroddodd
Gyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai i Aelodau'r Pwyllgor
Craffu fod prif bileri'r strategaeth yn ymwneud â mynd i'r afael â digonolrwydd
lleoliadau. Mae plant wedi cael eu rhoi mewn gofal preswyl oherwydd nad yw'r
gofal maeth cywir ar gael. Mae'n bwysig bod digonolrwydd lleoliadau'n gytbwys,
gan greu swyddi gofalwyr maeth proffesiynol gyda thaliad cydnabyddiaeth
priodol. Nodwyd bod yr ymagwedd hon wedi cael ei rhoi ar brawf o'r blaen ond
mae'r amodau presennol yn fwy ffafriol.
Soniodd
yr Aelodau am y Lansiad Gofal Maeth sydd ar y gweill yn Neuadd Gwyn,
Castell-nedd ar 19 Chwefror a gofynnwyd beth arall y gellid ei wneud i
hyrwyddo'r digwyddiad pwysig hwn.
Cadarnhaodd
swyddogion eu bod yn agored i glywed awgrymiadau'r Aelodau ynghylch sut y
gellid hyrwyddo'r digwyddiad yn ehangach. Cadarnhawyd bod Gweithgor wedi'i
sefydlu i hyrwyddo'r digwyddiad gyda chymorth Swyddog Marchnata a chefnogaeth
ehangach y Tîm Cyfathrebu Corfforaethol. Caiff gwybodaeth am y digwyddiad ei
dosbarthu i'w lledaenu ymhellach o fewn Wardiau.
Ystyriodd
yr aelodau’r adroddiad fel a nodwyd yn y pecyn agenda.
Yn
dilyn craffu, cefnogwyd yr argymhelliad gan Fwrdd y Cabinet.
Strategaeth
Gofal Cymdeithasol i Oedolion Castell-nedd Port Talbot 2023-2026#
Rhoddodd
Bennaeth y Gwasanaethau i Oedolion drosolwg i'r aelodau o rai o'r rhaglenni
gwaith uchelgeisiol o fewn y strategaeth. Bydd adroddiadau manwl o holl
linynnau'r strategaeth yn cael eu cyflwyno i'r pwyllgor hwn dros y misoedd
nesaf.
Ystyriodd
yr aelodau’r adroddiad fel a nodwyd yn y pecyn agenda.
Yn
dilyn craffu, cefnogwyd yr argymhelliad gan Fwrdd y Cabinet.