Cofnodion:
Darparwyd diweddariad llafar
mewn perthynas â dwy o'r rhaglenni rhanbarthol allweddol a oedd yn cynorthwyo i
gyflawni'r Cynllun Cyflawni Economaidd Rhanbarthol (REDP).
Nodwyd y byddai'n hanfodol i
gofio'r tair cenhadaeth o fewn y REDP, gan eu bod yn bwysig wrth lywio'r ffordd
yr oedd y rhaglenni'n cael eu gweithredu; yn enwedig y Gronfa Ffyniant
Gyffredin (SPF) a'r Rhaglen Trawsnewid Trefi.
Cronfa Ffyniant Gyffredin
(SPF)
Eglurodd swyddogion fod cyfres
o brosiectau angori ar y themâu allweddol sy'n gysylltiedig â'r REDP; y prif
themâu ymhlith y rhain oedd y meysydd datblygu busnes a chyflogadwyedd.
Amlygwyd bod y rhaglen wedi'i
chynllunio ar lefel ranbarthol, fodd bynnag roedd y ddarpariaeth yn cael ei
theilwra o fewn pob ardal Awdurdod Lleol; roedd hyn yn golygu y gallai pob
Awdurdod Lleol symud ar gyflymder a oedd fwyaf priodol iddynt ac i faint y
dyraniad cyllideb a roddwyd iddynt gan Lywodraeth y DU. Dywedodd swyddogion fod
y dimensiwn rhanbarthol ar gael, ond roedd sicrhau bod hyblygrwydd i raddfa
cyflymder yr un mor bwysig â dyluniadau yn ôl yr angen lleol.
Rhoddwyd sicrwydd i'r aelodau
bod natur y prosiectau'n dilyn syniadau'r REDP yn fras; cydnabuwyd y cyngor a'r
ddogfennaeth a roddwyd yn gynnar yn y rhaglen, ac roedd y prosiectau a oedd yn
dod i mewn yn gyson â'r ddarpariaeth angenrheidiol i ddechrau gweithredu'r
REDP.
Rhoddwyd gwybod i'r Pwyllgor
fod dyluniad yr angor yn galluogi staff presennol o fewn y timau ym mhob
Awdurdod Lleol i ddechrau ar y gwaith yn weddol gyflym; yn enwedig ar gyfer
creu a dosbarthu grantiau i fusnesau bach, ac ym maes datblygu cymunedol.
Mynegwyd fod lefel yr
ymrwymiad ar draws y rhaglen yn uchel iawn, ac roedd yr Awdurdodau Lleol bron
yn gwbl ymrwymedig i'r prosiectau angor a'r achosion agored, a bod rhan o
hynny'n cael ei ddyrannu i gynlluniau grant a oedd ar agor ar sail yn ôl yr
angen. Cadarnhaodd swyddogion bod rhai achosion agored i'w cwblhau o hyd, yn
enwedig yn Sir Benfro; fodd bynnag, disgwylir i'r ymarfer hwn gael ei gwblhau
erbyn cyfnod y Nadolig.
Ychwanegodd swyddogion fod
cyllid yn symud yn gyflym, a bod Awdurdodau Lleol wedi cydweithio'n dda i
gyrraedd y pwynt hwn yn y gwaith erbyn hyn; Roedd y trefniant hwn hefyd wedi
caniatáu i sefydliadau llai fod y rhai cyntaf i elwa, ac nid dyna oedd yr achos
bob amser yn y gorffennol.
O ran cyfarfodydd yr
Is-bwyllgor Lles Economaidd a Datblygu Economaidd Rhanbarthol yn y dyfodol,
eglurodd Swyddogion y byddant yn gallu rhoi trosolwg cynhwysfawr o'r holl
gyllid yn fanwl, a'r allbynnau a oedd yn cael eu cyflawni. Esboniwyd bod y
system ar gyfer hyn wedi'i sefydlu, ac y byddai'r cyfnod hawlio cyntaf yn dod i
ben ar 17 Hydref 2023; unwaith y bydd y cyflwyniadau wedi'u derbyn, bydd
Swyddogion yn coladu'r data ac yn llunio adroddiad rhanbarthol a fydd yn
cofnodi perfformiad y rhaglen ar draws y Rhanbarth.
Rhaglen Trawsnewid Trefi
Esboniwyd bod y ffordd y
defnyddiwyd y SPF wedi'i seilio ar y model presennol yn lle'r Rhaglen Gyfalaf
Trawsnewid Trefi; nodwyd ei bod yn rhaglen gyfalaf dreigl o oddeutu £9 miliwn y
flwyddyn.
Amlygodd swyddogion fod y
berthynas rhwng y pedwar Awdurdod Lleol wedi aeddfedu ers dechrau cyflwyno'r
rhaglen hon, o ran bod yn realistig ynghylch yr heriau a wynebir wrth gyflenwi
prosiectau cyfalaf.
Rhoddwyd gwybod i'r aelodau
fod llif parhaus o gynlluniau'n cael ei gynnal, ar raddfa fwy ac ar raddfa lai.
Nodwyd bod y prosiectau strategol ar raddfa fwy yn y band grantiau £250,000+;
roedd gan y rhanbarth lawer o enghreifftiau o'r mathau hyn o brosiectau. Nodwyd
bod y grantiau ar raddfa lai'n cael eu defnyddio ar gyfer ymyriadau wedi'u
targedu yng nghanol trefi.
Mynegwyd bod gwahaniaeth bach
yn lefel yr hyblygrwydd rhwng y ffordd y gellid defnyddio'r SPF, yn erbyn y
Rhaglen Trawsnewid Trefi; fodd bynnag, roedd yr offer sydd ar gael o ganlyniad
i'r rhaglen yn cael effaith weladwy ar ganol pob tref ar draws y Rhanbarth, ac
yn helpu i atgyfnerthu cenadaethau'r REDP.
Cyfeiriwyd at opsiwn
benthyciad llog 0% canol tref, a oedd wedi bod yn ddefnyddiol iawn wrth
ddatgloi datblygiad y sector preifat trwy helpu i arbed o ganlyniad i'r llog
hwnnw; roedd hyn yn arbennig o ddefnyddiol i fusnesau yn y sefyllfa bresennol.
Daeth swyddogion i'r casgliad
bod yr ystod o offer a oedd ar gael ar draws y Rhanbarth yn rhoi'r arweiniad i
Swyddogion allu cyflawni yn erbyn y REDP, o ran llenwi'r bwlch fel a ddarperir
gan yr SPF, a'r cyllid oddi wrth Lywodraeth Cymru ar gyfer y Rhaglen Trawsnewid
Trefi.