Agenda item

Dewis eitemau priodol o Agenda Bwrdd y Cabinet ar gyfer craffu cyn penderfynu (amgaeir adroddiadau Bwrdd y Cabinet ar gyfer yr Aelodau Craffu)

Penderfynodd y pwyllgor graffu’r eitemau canlynol i fwrdd y cabinet: 

 

Ailfodelu ac Adleoli Gwasanaethau Dydd Anghenion Cymhleth 

 

Cafodd y pwyllgor drosolwg o’r cynnig i ailfodelu ac adleoli’r Gwasanaeth Dydd Anghenion Cymleth a leolir yn Abbeyview, Brynamlwg a Threm y Môr fel y nodwyd yn yr adroddiad a ddosbarthwyd. 

 

Rhoddwyd sicrwydd i’r Cynghorwyr nad ymarfer torri costau oedd y cynnig am fod y costau’n niwtral. Y bwriad oedd atgyfnerthu’r ddarpariaeth sy’n bodoli eisoes. 

 

Mynegodd y Cynghorwyr bryder am yr amser ychwanegol y byddai defnyddwyr gwasanaethau’n ei dreulio’n teithio i’r lleoliad newydd. Esboniwyd na fyddai unrhyw amser ychwanegol yn cael ei dreulio ar fysiau, a hynny drwy drafod gyda’n cydweithwyr trafnidiaeth. Os byddai angen, byddai’r llwybrau codi teithwyr yn cael eu haildrefnu i sicrhau hyn. Byddai llai o lwybrau codi teithwyr i bob bws lle bynnag byddai angen hynny. Byddai adroddiad yn cynnwys dadansoddiad o’r amserau a’r lleoliadau’n cael ei gyflwyno i’r Cynghorwyr ei ystyried mewn cyfarfod yn y dyfodol. 

 

Byddai ystyriaeth yn cael ei rhoi i gynorthwyo defnyddwyr gwasanaethau ag Anhwylder y Sbectrwm Awtistiaeth er mwyn iddynt allu ymdopi â’r newidiadau a ddaw yn sgil y cynnig hwn. Byddai cyfeillgarwch rhwng defnyddwyr gwasanaethau, a godwyd yn flaenorol gan rieni yn ystod yr ymgynghoriad, hefyd yn rhan o’r gwaith cynllunio. 

 

Cadarnhaodd swyddogion y byddai costau ychwanegol oherwydd hyfforddiant staff am y byddai angen i staff asiantaeth weithredu yn lle’r staff fyddai’n derbyn yr hyfforddiant. Roedd trafodaethau gyda darparwyr gofal yn parhau. 

 

Cafwyd trafodaeth am y broses i gefnogi teuluoedd a rhieni a oedd yn anfodlon am y cynnig. Esboniodd swyddogion fod cyfarfodydd wedi’u cynnal gydag unigolion i liniaru unrhyw faterion ac i gynorthwyo pobl i ddeall pam roedd y newidiadau wedi’u cyflwyno. Cydnabuwyd hefyd bod newid yn gallu bod yn anodd i lawer o bobl. Hefyd, wrth fyfyrio am yr ymgynghoriad, byddai unrhyw wersi a oedd wedi’u dysgu yn sgil y broses honno’n cael eu defnyddio i lywio ymgynghoriadau yn y dyfodol.  

 

Ar ôl craffu, roedd y pwyllgor yn cefnogi’r cynigion i fwrdd y cabinet eu hystyried. 

 

 

Polisi Taliadau Uniongyrchol 

 

Ar y pwynt hwn, ailnododd Y Cynghorydd C. Galsworthy ei budd yn yr eitem hon ac ymddieithriodd o’r cyfarfod. 

 

Derbyniodd y Cynghorwyr wybodaeth am y Polisi Taliadau Uniongyrchol fel y nodwyd yn yr adroddiad a ddosbarthwyd. 

 

I ateb ymholiadau’r Cynghorwyr, nodwyd nad oedd y Polisi Taliadau Uniongyrchol yn destun ymgynghori allanol am mai esboniad oedd e o’r system Taliadau Uniongyrchol, yn hytrach na pholisi sy’n nodi ac esbonio’r dull gweithredu mae’r Cyngor wedi dewis ei fabwysiadu o fewn fframwaith cyfreithiol. Cynhaliwyd Asesiad Effaith Integredig yn rhan o waith y Cyngor o gyflawni ei ddyletswyddau deddfwriaethol o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010, Rheoliadau Safonau’r Gymraeg (Rhif 1) 2015 a Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016. 

 

Yn ogystal, holodd y Cynghorwyr pam nad oedd effaith ar y cymoedd. Roedd nifer o achosion lle nad oedd defnyddwyr gwasanaethau’n gallu recriwtio i rolau cynorthwywyr personol. Esboniodd swyddogion fod yr adran hon o’r adroddiad yn cyfeirio at y dyletswyddau deddfwriaethol o dan y deddfau cydraddoldeb perthnasol. Hefyd, ni fyddai neb yn cael ei orfodi i ddefnyddio taliadau uniongyrchol. Pe na bai unrhyw gynorthwywyr personol ar gael, yna byddai’r Cyngor yn darparu’r gwasanaeth ar sail anghenion y person. Gallai derbynwyr hefyd roi’r gorau i daliadau uniongyrchol ar unrhyw adeg. 

 

Holodd y Cynghorwyr beth oedd cost resymol am fod hyn wedi’i nodi yn y polisi. Esboniodd swyddogion fod y gost yn dibynnu ar angen y claf fel yr aseswyd a chost resymol am y gwasanaeth. Petai derbynnydd yn dewis trefnu gwasanaeth drutach, byddai’n rhaid i’r unigolyn dalu’r gwahaniaeth yn y gost. 

 

Mewn ymateb i ymholiadau’r Cynghorwyr, cadarnhaodd swyddogion fod gwiriadau’r Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd (DBS) yn cael eu gwirio gan y gweithiwr cymdeithasol. Pe na bai gweithiwr cymdeithasol yn gysylltiedig, yna’r tîm taliadau uniongyrchol fyddai’n cynnal gwiriadau ac yn atgyfeirio, pe bai angen, at y tîm diogelu. 

 

Ar ôl craffu, roedd y pwyllgor yn cefnogi’r cynigion i fwrdd y cabinet eu hystyried. 

 

Polisi Dyrannu Cyfnodau Ysbaid mewn Gwasanaethau Oedolion 

 

(Ar y pwynt hwn, dychwelodd y Cynghorydd C.Galsworthy i gymryd rhan yn y cyfarfod.) 

 

Derbyniodd y Cynghorwyr wybodaeth am ganlyniad yr ymgynghoriad cyhoeddus ar y Polisi Dyrannu Seibiant mewn Gwasanaethau Oedolion a oedd wedi’i ddiwygio, fel y nodwyd yn yr adroddiad a ddosbarthwyd. 

 

Mynegwyd pryder am y ffurflen ticio blychau newydd a oedd yn pennu anghenion gofal a chymorth unigolion a gofalwyr o ran eu cymhwyster i gael seibiant. Esboniodd swyddogion fod y ffurflen wedi’i datblygu yn dilyn cais gan weithwyr cymdeithasol am gymorth wrth asesu angen. Mae’r system sgorio’n rhan o’r asesiad. Byddai’r ffurflen wedyn yn rhan o ystyriaethau’r Panel Adnoddau sy’n dyrannu seibiant. 

 

Gofynnodd y pwyllgor beth oedd yr amserau aros ar gyfer asesiadau ac esboniwyd bod yr amserau aros wedi gostwng ond y byddai ymateb ar unwaith pe bai cais yn cael ei nodi’n un brys. 

 

Datblygwyd y polisi er mwyn cyflwyno dull mwy hyblyg i alluogi defnyddwyr gwasanaethau a gofalwyr i ddewis pecyn gofal a oedd yn cyd-fynd â’u hanghenion. Nid oedd rhai defnyddwyr gwasanaeth am fynd i leoliad seibiant oherwydd ei bod yn well ganddynt aros gartref a chael gofal yna. Roedd modd defnyddio taliadau uniongyrchol hefyd. 

 

Roedd gan y tîm taliadau uniongyrchol gofrestr o gynorthwywyr personol ac roeddent yn holi cynorthwywyr personol sydd eisoes wrthi’n gweithio os byddai defnyddwyr gwasanaeth/gofalwyr yn chwilio am gymorth seibiant ac yn methu â dod o hyd i Gynorthwyydd Personol. 

 

Ar ôl craffu, roedd y pwyllgor yn cefnogi’r cynigion i fwrdd y cabinet eu hystyried. 

 

Gwasanaethau Oedolion, Plant a Phobl Ifanc – 2il Chwarter 

 

Derbyniodd y pwyllgor wybodaeth am Wybodaeth Perfformiad, Cwynion a Chlod ar gyfer Gwasanaethau i Oedolion a Phlant a Phobl Ifanc fel ei gilydd ar gyfer Chwarter 2 fel y nodwyd yn yr adroddiad a ddosbarthwyd. 

 

Roedd y Cynghorwyr yn pryderu am y 100 o bobl nad oeddent wedi’u hatal rhag dod yn ddigartref. Esboniodd swyddogion y byddai adroddiad diweddaru’n cael ei baratoi a fyddai’n cynnwys yr amrywiol resymau pam nad oedd digartrefedd wedi’i atal a hefyd niferoedd y bobl a oedd wedi gwrthod help. Amlygodd swyddogion fod amryw resymau pam nad oedd digartrefedd wedi’i atal. Nid oedd gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Castell-nedd Port Talbot stoc tai. Roedd anawsterau gyda’r llety gwely a brecwast yn Abertawe. Roedd trafodaethau ar y gweill gyda Llywodraeth Cymru a Chymdeithas Tai Tarian i gynorthwyo i gefnogi’r bobl hyn sy’n agored i niwed. 

 

Cafwyd trafodaeth ynghylch model i atal digartrefedd a oedd yn cael ei ddefnyddio yn yr Alban ac sydd wedi bod yn effeithiol iawn. Byddai swyddogion yn archwilio’r model hwn ac yn darparu adroddiad os byddai hynny’n briodol. 

 

Ar ôl craffu, cytunwyd y dylid nodi’r adroddiad.