Agenda item

Defnyddir tân gwyllt gan bobl trwy gydol y flwyddyn i nodi digwyddiadau gwahanol. Er bod rhai pobl yn eu mwynhau, gallant achosi problemau sylweddol a chodi ofn ar bobl eraill ac anifeiliaid. Gallant ddychryn llawer o anifeiliaid ac achosi gofid iddynt (gan gynnwys anifeiliaid anwes, da byw a bywyd gwyllt). Mae'r anifeiliaid yr effeithir arnynt yn dioddef o ofid seicolegol a gallant anafu eu hunain - weithiau'n ddifrifol iawn - trwy geisio rhedeg i ffwrdd neu guddio rhag y sŵn.

Mae'r canlynol yn bryderon sylweddol:

·        Gall y synau anrhagweladwy, swnllyd ac uchel o ran dwysedd y mae llawer o dân gwyllt yn eu gwneud godi ofn;

·        Gall malurion tân gwyllt ar y tir beryglu anifeiliaid, megis ceffylau a da byw

·        Gall natur tymor byr sŵn tân gwyllt ei wneud yn anodd i'r heddlu neu swyddogion yr awdurdod lleol ddod o hyd i'r lleoliad er mwyn gweithredu

·        Mae angen cynyddu ymwybyddiaeth ymhlith perchnogion anifeiliaid o ffobiâu tân gwyllt.

Mae angen ymchwilio ymhellach i ddeall effaith y sŵn ar anifeiliaid yn iawn a gellir gwneud llawer o bethau i wella'r sefyllfa ar gyfer anifeiliaid a phobl trwy wneud y canlynol:

·        Cyflwyno cyfyngiad ar ddefnydd cyhoeddus o dân gwyllt ar ddyddiadau ac amserau penodol;

·        Cynyddu cyfyngiadau ar werthiant tân gwyllt yn y cyfnod cyn noson tân gwyllt;

·        Lleihau uchafswm lefelau sŵn tân gwyllt sy'n cael eu gwerthu i'r cyhoedd, gan sicrhau eu bod yn cael eu labelu'n gywir;

·        Trwyddedu pob arddangosfa tân gwyllt gyhoeddus - a sicrhau eu bod yn cael eu hysbysebu'n well i'r cyhoedd.

Mae'r cyngor hwn wedi penderfynu ar y canlynol:

·        mynnu bod pob arddangosfa tân gwyllt a gynhelir ar dir yr awdurdod lleol ac/neu sy'n amodol ar ganiatâd gan yr awdurdod lleol yn cael ei hysbysebu ymhell cyn dyddiad y digwyddiad i alluogi perchnogion i ragofalu am eu hanifeiliaid a phobl ddiamddiffyn

·        mynd ati i hyrwyddo ymgyrch ymwybyddiaeth gyhoeddus am effaith tân gwyllt ar les anifeiliaid a phobl ddiamddiffyn - gan gynnwys y rhagofalon y gellir eu cymryd i liniaru risgiau

·        ysgrifennu at Lywodraeth Cymru i'w hannog i ddefnyddio unrhyw offer sydd ganddi i liniaru unrhyw effeithiau negyddol ar anifeiliaid a phobl ddiamddiffyn mewn perthynas ag arddangosfeydd tân gwyllt

·        ysgrifennu at Lywodraeth y DU i'w hannog i gyflwyno deddfwriaeth i leihau uchafswm lefelau sŵn tân gwyllt i 90dB ar gyfer y rheini sy'n cael eu gwerthu i'r cyhoedd am arddangosfeydd preifat

·        annog cyflenwyr tân gwyllt lleol i werthu tân gwyllt 'tawelach' ar gyfer arddangosfeydd cyhoeddus.

Derbyniodd Aelodau'r cyngor Hysbysiad o Gynnig dan Adran 10 o Ran 4 (Rheolau Gweithdrefnau) Cyfansoddiad y Cyngor, ynghylch y defnydd o dân gwyllt. Cynigiwyd y Cynnig gan y Cynghorydd S Paddison, ei eilio gan y Cynghorydd Alun Llywelyn, a'i gymeradwyo gan Ddirprwy Arweinydd Grŵp y Democratiaid Annibynnol.

PENDERFYNWYD: 1.   Y bydd pob arddangosfa tân gwyllt a

                                       gynhelir ar dir yr awdurdod lleol ac/neu 

                                       sy'n amodol ar ganiatâd gan yr

                                       awdurdod lleol yn cael ei hysbysebu cyn

                                       dyddiad y digwyddiad i alluogi

                                       perchnogion i ofalu am eu hanifeiliaid a

                                       phobl ddiamddiffyn;

            2.   Bydd yr awdurdod yn hyrwyddo ymgyrch ymwybyddiaeth gyhoeddus am effaith tân gwyllt ar les anifeiliaid a phobl ddiamddiffyn - gan gynnwys y rhagofalon y gellir eu cymryd i liniaru risgiau;

  3.   Bydd yr awdurdod yn ysgrifennu at Lywodraeth Cymru i'w hannog i ddefnyddio unrhyw ddylanwad sydd ganddi i liniaru unrhyw effeithiau negyddol ar anifeiliaid a phobl ddiamddiffyn mewn perthynas ag arddangosfeydd tân gwyllt;

4.   Bydd yr awdurdod yn ysgrifennu at Lywodraeth y DU i'w hannog i gyflwyno deddfwriaeth i leihau uchafswm lefelau sŵn tân gwyllt i 90dB ar gyfer y rheini sy'n cael eu gwerthu i'r cyhoedd am arddangosfeydd preifat;                    

5.   Bydd yr awdurdod yn annog cyflenwyr tân gwyllt lleol i werthu tân gwyllt 'tawelach' ar gyfer arddangosfeydd cyhoeddus.