Agenda a Chofnodion

Croesawodd y Cadeirydd bawb i'r cyfarfod.

Ni chafwyd unrhyw ddatganiadau o fuddiannau.

Trafododd yr aelodau yr eitemau a ddewiswyd o Flaenraglen Waith y Cabinet.

Ystyriodd yr aelodau’r adroddiad a ddosbarthwyd ym mhecyn yr agenda.

Mae'r dogfennau'n llywodraethu'r trefniadau ar gyfer sut y bydd y Cyngor yn ymrwymo i gontractau. Bydd Deddf Caffael 2023 yn dod i rym ar ddiwedd mis Chwefror, gan nodi'r broses ddeddfwriaethol, yn dilyn ymadawiad y DU o’r Undeb Ewropeaidd (UE).  Pwrpas y rheolau yw darparu tryloywder o ran sut mae'r Cyngor yn ymgymryd â'i fusnes a'i gontractau. Y ddogfen a ddarperir yw'r ddogfen sylfaenol a fydd yn rhan o Gyfansoddiad y Cyngor.

Bydd swyddogion yn cael hyfforddiant i sicrhau eu bod yn deall newidiadau allweddol y gofynion newydd. Bydd dogfennau hawdd eu deall hefyd yn cael eu llunio i alluogi aelodau'r cyhoedd i ddeall y gofynion newydd.

Holodd yr aelodau a oedd y ddeddfwriaeth newydd yn caniatáu i amodau gael eu pennu a all sicrhau bod yn rhaid i'r awdurdod ystyried defnyddio busnesau lleol wrth ymrwymo i gontractau, yn hytrach na chontractau a arweinir yn genedlaethol.

Atgyfnerthodd swyddogion fod rheolau caffael yn cael eu pennu gan ddeddfwriaeth a bod egwyddorion cyffredinol wedi'u gwreiddio, gan gynnwys  peidio â gwahaniaethu a thryloywder. Rhaid rhoi cyfle cyfartal i unrhyw un yn y wlad wneud cais am gontract.

Fodd bynnag, bydd yr awdurdod yn ceisio sicrhau nad oes dim byd yn rhwystro unrhyw un rhag gallu cymryd rhan yn y cais am gontract. Mae'r Strategaeth Caffael yn nodi CNPT yn gyntaf, ac mae hyn yn ei gwneud yn ofynnol i swyddogion sicrhau bod sefydliadau lleol yn cael yr un cyfleoedd i wneud cais â sefydliadau eraill pan gaiff tendrau eu llunio.  Mae'r Strategaeth Caffael yn gwreiddio'r gwerth cymdeithasol mewn caffael. Mae hyn yn cynnwys hyd allweddol mewn tendrau a chontractau sy'n annog cyflenwyr i ddarparu buddion cymunedol, ymgysylltu â busnesau lleol a chreu swyddi lleol. Rhaid i swyddogion ystyried manteision cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol ehangach contract.

Amlinellodd swyddogion fod contractau mwy yn cael eu rhannu'n gontractau llai i sicrhau bod busnesau lleol sy'n gallu cyflawni un agwedd benodol yn cael cyfle i wneud hynny, yn hytrach na chaniatáu i un sefydliad gael yr un holl waith. Mae gwaith ymgysylltu hefyd yn cael ei wneud â chyflenwyr lleol, gan gynnwys digwyddiadau cwrdd â'r prynwyr. Mae tendrau hefyd yn cael eu hysbysebu'n lleol. Pwysleisiodd swyddogion fod yr elfennau cyfoeth cymunedol yn rhan annatod o weithgarwch caffael.

Yn dilyn craffu, cefnogwyd yr argymhelliad i gyflwyno'r eitem gerbron y Cabinet.

Ystyriodd yr aelodau’r adroddiad a ddosbarthwyd ym mhecyn yr agenda.

Amlinellodd swyddogion gynnwys yr adroddiad.

Nododd yr aelodau ei bod yn anodd cyflwyno canmoliaeth drwy'r wefan. Mae'n rhaid i chi chwilio am ffordd o gyflwyno canmoliaeth, ond mae'n haws cyflwyno cwyn. Gofynnodd yr aelodau am welliant i'r wefan i wneud gwybodaeth am gyflwyno canmoliaeth mor weladwy â sut i wneud cwyn.

Nododd swyddogion fod cryn dipyn o waith yn cael ei wneud ar y wefan gorfforaethol. Mae cyfrif ar-lein   i breswylwyr hefyd yn cael ei sefydlu a fydd yn galluogi preswylwyr i ryngweithio â'r awdurdod. Bydd y tudalennau diwygiedig hefyd yn caniatáu mynediad rhwydd i gyflwyno ymholiadau cyffredinol, canmoliaeth a chwynion.

Cadarnhaodd swyddogion fod y gwaith hwnnw'n cael ei wneud i sicrhau bod cysondeb ar draws y cyfarwyddiaethau o ran sut yr ymdrinnir â chwynion cam 1 a cham 2 a sut y caiff data ei gasglu. Dylai adroddiad fod ar gael ar ddechrau mis Chwefror ynglŷn â hyn ac argymhelliad posib i'w gryfhau a'i wella.

Yn dilyn craffu, nodwyd cynnwys yr adroddiad.

Ystyriodd yr aelodau’r adroddiad a ddosbarthwyd ym mhecyn yr agenda.

Rhoddodd swyddogion grynodeb byr o'r adroddiad, gan amlinellu ei bod yn ddogfen statudol y mae'n rhaid i'r awdurdod ei chyhoeddi.

Nododd yr aelodau fod rhai o'r awgrymiadau a'r sylwadau a wnaed ar y ddogfen hon o'r blaen wedi cael eu hystyried a'u hymgorffori yn y ddogfen.

Yn dilyn craffu, cefnogwyd yr argymhelliad i gyflwyno'r eitem gerbron y Cabinet.

·        Nid oedd unrhyw eitemau o Flaenraglen Waith y Pwyllgor Craffu i'w hystyried.

Nid oedd angen ystyried unrhyw eitemau o Flaenraglen Waith y Pwyllgor Craffu.

Ystyriodd yr aelodau yr eitemau monitro perfformiad.

Ystyriodd yr aelodau’r adroddiad a ddosbarthwyd ym mhecyn yr agenda.

Holodd yr aelodau am rywfaint o wybodaeth a oedd yn ymwneud â'r tanwariant a amlinellir yn y cyllidebau addysg. Cyfeiriodd yr aelodau yn benodol at y gyllideb cynnal a chadw cyfalaf a phrydau ysgol am ddim cyffredinol.

O ran cynnal a chadw cyfalaf, dywedodd swyddogion y bydd y rhan fwyaf o'r gwaith yn cael ei wneud yn ystod gwyliau'r haf gan ei fod yn ymwneud ag adnewyddu, adeiladu a gwaith trydanol. Gan gyfeirio at y cymorth i ddysgwyr ag anghenion dysgu ychwanegol, cynigiwyd y grant hwn yn hwyr a bydd y gwaith yn dechrau yn ystod y cyfnod rhwng mis Medi a mis Rhagfyr. O ran yr ysgolion bro, mae pedwar prosiect yn yr arfaeth a fydd yn dechrau’n gynnar yn yr hydref.

Pan fydd grantiau cyfalaf yn cael eu derbyn, cadarnhaodd  swyddogion fod yn rhaid iddynt fynd drwy broses dendro a bod yn rhaid llunio dyluniadau. Fel arfer, mae hyn yn amodol ar ganiatâd cynllunio hefyd. Mae'n cymryd amser i sicrhau bod y broses hon yn cael ei dilyn yn ôl yr angen.

Gwnaeth yr aelodau drafod y Gronfa Ffyniant Gyffredin a holi a fyddai'r amserlenni i wario'r cyllid yn cael eu bodloni. Cadarnhaodd swyddogion fod y mwyafrif helaeth o'r cyllid ar y trywydd iawn i'w wario yn unol â'r amserlenni.

Rhoddwyd gwybod i'r aelodau fod y rhaglen ariannu ar fin cyrraedd blwyddyn bontio. Mae hyn yn golygu bod yr hen raglen ariannu'n dod i ben, felly os na chaiff ei wario cyn hynny, bydd angen dychwelyd cyllid a oedd ar gael i sefydliadau hyd at fis Mawrth 2025 i Lywodraeth y DU. Fodd bynnag, cadarnhaodd swyddogion fod CNPT ar y trywydd iawn i wario'r arian a ddyrannwyd iddynt.

Holodd yr aelodau am y gronfa 'cymorth bwyd uniongyrchol'. Cadarnhaodd swyddogion mai dyma olynydd yr hyn a arferai fod yn 'grant tlodi bwyd'. Mae'r grant ar gael i ddarpariaethau fel y banc bwyd, er mwyn gwneud cais am offer cyfalaf.

Cadarnhaodd swyddogion mai'r trac rasio yng Nghwrt Herbert yw'r trac athletau.

Holodd yr aelodau pam nad yw'n ymddangos bod cyllid wedi'i ddyrannu i glirio'r hyn a gafodd ei ddymchwel ar Heol Dyfed. Cadarnhaodd swyddogion fod cyllideb wedi'i dyrannu yn 2023/24, pan wnaed y prif waith dymchwel. Roedd rhywfaint o wariant gweddilliol yn 2024/25 nad oedd cyllideb ar ei gyfer.

O ran maes parcio Heol Milland, dywedodd swyddogion fod yr awdurdod yn prydlesu'r maes parcio a dan delerau ac amodau'r brydles mae'r awdurdod yn gyfrifol am waith atgyweirio a chynnal a chadw ar y safle, gan gynnwys y waliau cynnal.

Holodd yr aelodau am y gyllideb a amlinellwyd ar gyfer gwaith adnewyddu ar 6 Ffordd yr Orsaf. Er nad yw'r gyllideb wedi'i gwario eto, dynodwyd bod y prosiect wedi'i gwblhau.  Cadarnhaodd swyddogion fod yr adeilad yn parhau i fod yn wag ar hyn o bryd. Mae'r gwaith y mae ei angen ar yr adeilad yn helaeth ac ar hyn o bryd mae'n fwy na swm y cyllid sydd ar gael. Fodd  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 5a

Ystyriodd yr aelodau’r adroddiad a ddosbarthwyd ym mhecyn yr agenda.

Holodd yr aelodau sut roedd swyddogion yn monitro'r arbedion amcanestynedig nas cyflawnwyd yn ystod y flwyddyn yn yr adrannau amrywiol. Cadarnhaodd swyddogion fod cyfarfodydd misol â'r rheolwyr gwasanaeth amrywiol i ystyried eu cyllidebau a phenderfynu ar yr hyn y maent yn ei wneud mewn perthynas ag incwm ac arbedion a ddarparwyd hyd yn hyn a beth fydd sefyllfa debygol eu cyllidebau ar ddiwedd y flwyddyn. Er y cydnabyddir y gall hyn fod yn oddrychol, derbynnir mai'r asesiadau coch, oren a gwyrdd yw'r ffordd orau o benderfynu a oes modd cyflawni'r arbedion yn y dyfodol. Wrth ystyried cynllunio'r gyllideb ar gyfer y flwyddyn i ddod, rhoddir ystyriaeth wedyn i'r pwysau cylchol ynghylch a oes angen eu hystyried fel pwysau cyllidebol sylfaenol neu a yw'n ymwneud ag amseru'n unig.

Holodd yr aelodau pam nad oedd chwyddiant wedi'i ddyfarnu yng nghyllideb  2024/25. Cadarnhaodd swyddogion nad oedd chwyddiant wedi'i ddyfarnu ar gyfer y gyllideb cyflenwadau a gwasanaethau. Felly, cynghorwyd yr holl adrannau adran a oedd yn meddu ar gyllideb cyflenwadau a gwasanaethau bod yn rhaid iddynt gyflawni yn unol â'u cyllidebau perthnasol. Fodd bynnag, yr hyn na chafodd ei ragdybio oedd y byddai meysydd penodol yn cynyddu mwy na 3%, er enghraifft cynnal a chadw priffyrdd. Roedd hyn yn golygu bod y gyllideb yn cael ei rhoi dan fwy o bwysau, gan arwain at orwariant yn ystod y flwyddyn. Yn y dyfodol, mae swyddogion yn ystyried dull sy'n benodol i'r gwasanaeth i sicrhau bod chwyddiant yn cael ei ddyrannu'n briodol ar draws y gwasanaethau amrywiol.

Holodd yr Aelodau am y gorwariant ar y gyllideb cludiant rhwng y cartref a'r ysgol ac a oedd modd unioni'r gorwariant hwn yn ystod y flwyddyn. Rhoddwyd gwybod i'r aelodau mai'r bwriad oedd cyflawni'r arbedion targed o £250,000 yn ystod y flwyddyn drwy aildendro llwyth o lwybrau cludiant rhwng y cartref a'r ysgol ym mis Medi. Fodd bynnag, yn dilyn y broses aildendro, ni chronnwyd yr arbedion ac roedd y llwybrau yn ddrytach yn y pen draw.  Cafodd rhywfaint o'r cynnydd mewn costau ei wrthbwyso drwy symleiddio llwybrau, ond roedd y sefyllfa gyffredinol yn dangos gorwariant o £659,000. Cynhaliwyd cyfarfod â'r ymgynghorwyr sydd wedi mynegi hyder os bydd y broses aildendro’n cael ei chynnal eto y flwyddyn nesaf y dylent allu cyflawni'r gorwariant o £350,000, ynghyd â'r £500,000 yn y cynllun ariannol tymor canolig. Mae rhagor o waith yn cael ei wneud hefyd yn y maes gwasanaeth i geisio lleihau costau cludiant. Amlinellodd yr aelodau eu pryder o ran y contract a'r ffaith nad yw arbedion wedi'u gwireddu eto. Cadarnhaodd swyddogion fod y gwaith sy'n cael ei wneud gan swyddogion CNPT yn cyd-fynd â gwaith yr ymgynghorwyr allanol. Cadarnhaodd swyddogion fod mewnbwn gan sawl gwasanaeth i reoli'r prosiect hwn. Awgrymodd swyddogion y gallai seminar ar yr eitem hon fod yn ddefnyddiol i alluogi aelodau i ddeall y contract a'r meysydd gwasanaeth sy'n gysylltiedig â'r prosiect hwn. Awgrymodd yr aelodau fod angen galw cyfarfod craffu ar y cyd i ystyried  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 5b

Ystyriodd yr aelodau’r adroddiad a ddosbarthwyd ym mhecyn yr agenda.

Ni chafwyd unrhyw gwestiynau.

Yn dilyn craffu, nodwyd cynnwys yr adroddiad.

Ystyriodd yr aelodau’r adroddiad a ddosbarthwyd ym mhecyn yr agenda.

Ni chafwyd unrhyw gwestiynau.

Yn dilyn craffu, nodwyd cynnwys yr adroddiad.

Penderfynwyd: Arfer y pwerau a amlinellwyd yn Adran 35 o Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 fel y Pwyllgor Trosolwg a Chraffu dynodedig at y diben hwn fel y cymeradwywyd gan y Cyngor ym mis Mai 2015

Ystyriodd yr aelodau’r adroddiad a ddosbarthwyd ym mhecyn yr agenda.

Cyhoeddwyd Cynllun Lles y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus yn 2023 ac mae ar waith am gyfnod o bum mlynedd. Mae'r adroddiad a gyflwynwyd yn adroddiad chwe mis am y prif bwyntiau, a fydd yn cael ei ddefnyddio i lywio'r adroddiad blynyddol.

Gofynnodd aelod a yw'r adroddiad yn ystyried nifer y bobl ifanc sy'n cael eu gwahardd o ysgolion. Rhoddwyd gwybod i'r aelodau fod nifer y disgyblion sy'n cael eu gwahardd am dymor penodol ac yn barhaol yn cael eu monitro.  Ni waharddwyd unrhyw ddisgyblion cynradd yn barhaol yn y flwyddyn academaidd bresennol.

Yn dilyn craffu, nodwyd cynnwys yr adroddiad.

·        Blaenraglen Waith y Cabinet (i ddilyn)

·        Blaenraglen Waith y Pwyllgor Craffu

Rhoddwyd gwybod i'r Aelodau fod Strategaeth Cyfranogiad y Cyhoedd wedi cael ei thynnu yn ôl fel adroddiad unigol o Flaenraglen Waith y Cabinet, ac y byddai'n cael ei hymgorffori fel rhan o'r Cynllun Hunanasesu a Chorfforaethol.

Dywedodd y Cyfarwyddwr ei fod wedi gwneud y penderfyniad i ymgorffori'r strategaeth yn y dogfennau eraill. Mae Strategaeth Cyfranogiad y Cyhoedd yn nodi nifer o ofynion i hyrwyddo democratiaeth leol ac annog a galluogi pobl leol i gyfranogi yn y broses o wneud penderfyniadau. Nid oes angen adroddiad penodol arno o ran nodi'r strategaeth cyfranogiad, ond gellir cynnwys adroddiadau yn yr adroddiad hunanasesu blynyddol.

Nodwyd y Flaenraglen Waith.

Unrhyw eitemau brys yn ôl disgresiwn y Cadeirydd yn unol ag Adran 100B(6)(b) o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972 (fel y'i diwygiwyd).

Nid oedd unrhyw eitemau brys.