Agenda a chofnodion drafft

Croesawodd y Cadeirydd bawb i'r cyfarfod.

Ni chafwyd unrhyw ddatganiadau o fuddiannau

·       13 Mawrth 2025

Cymeradwywyd cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 13 Mawrth 2025 fel cofnod cywir.

Trafododd yr Aelodau eitemau o Flaenraglen Waith y Cabinet

Rhoddodd y Pennaeth Tai a Chymunedau grynodeb byr i'r aelodau o'r adroddiad yn y pecyn agenda.

Rhoddodd swyddogion gyflwyniad ar rai o'r pwyntiau allweddol o'r adroddiad a'r cynnydd a wnaed hyd heddiw.

Rhoddodd y Cadeirydd longyfarchiadau i'r staff am adroddiad ardderchog ac am y gwaith sy'n mynd rhagddo yn yr ardal hon.

Gofynnodd Aelodau am y mesurau sydd ar waith i sicrhau bod partneriaid yn cyflawni eu hymrwymiadau a bod y data a ddarperir yn gywir.

Dywedodd y Pennaeth Gwasanaeth wrth aelodau fod y gwasanaethau a gomisiynwyd mewn perthynas â cham-drin domestig yn cael eu hariannu'n bennaf gan grantiau cymorth tai. Bydd y tîm Comisiynu'n gweithio i fonitro gwasanaethau, effeithiau a chanlyniadau.

Roedd aelodau'n fodlon gyda'r ffaith y byddai mwy o bwyslais ar droseddwyr yn y dyfodol, a gofynnwyd iddynt gynnwys effeithiau gwaith yn y maes hwn fel eitem ar flaenraglen waith yn y dyfodol.

Nododd aelodau fod lloches ar gael i ddynion yn benodol a gofynnwyd am y sefyllfa ar gyfer pobl drawsryweddol.

Cadarnhaodd y Pennaeth Gwasanaeth fod amrywiaeth o wasanaethau'n cael eu comisiynu'n uniongyrchol, gan gynnwys cymorth lle bo'r angen. Mae'r cymorth a ddarperir wedi'i deilwra i anghenion asesedig pob unigolyn. Nodwyd bod unigolion yn derbyn darpariaethau drwy linell gymorth genedlaethol, lle maent yn cael eu hasesu ac maent yn derbyn lleoliad diogel sy'n briodol i'w hanghenion. Mae'r Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol yn llunio arweiniad ynghylch goblygiadau penderfyniad diweddar y Goruchaf Lys.

Gofynnodd aelodau am faint o ymgysylltiad sydd â grwpiau goroesi i sicrhau bod y strategaeth yn mynd i'r afael ag anghenion y rheini y mae angen cefnogaeth arnynt fwyaf yn effeithiol.

Dywedodd swyddogion wrth aelodau fod y strategaeth a lansiwyd yn 2023 yn cynnwys ymgynghoriad cyhoeddus a oedd yn cynnwys grwpiau arweinyddiaeth, darparwyr trydydd sector a dioddefwyr risg uchel o'r gwasanaeth Cynghorydd Annibynnol ar Drais Domestig. Roedd adborth gan oroeswyr yn allweddol wrth lunio gwasanaethau, gan ddarparu mewnwelediadau gwerthfawr i fylchau a meysydd i'w gwella. Cynhelir cyfranogaeth barhaus gan oroeswyr drwy agweddau amrywiol ar y gwaith hwn, gan gynnwys cyfathrebu a grwpiau ymgysylltu. Mae'r ymagwedd hon yn helpu i lywio camau gweithredu yn y dyfodol ar gyfer yr holl bartïon dan sylw, gan gynnwys iechyd, yr heddlu a darparwyr gwasanaethau. Er bod cynnwys goroeswyr yn hanfodol, gall rhannu straeon personol mewn grŵp fod yn heriol. Mae Cymorth i Fenywod Cymru'n cefnogi integreiddio adborth goroeswyr i'r strategaeth, a chaiff hyn ei adolygu dros y blynyddoedd nesaf gan ddefnyddio'r un broses ymgynghori.

Gofynnodd aelodau a yw cynlluniau i bylu goleuadau yn y fwrdeistref sirol yn cyd-fynd â nodau'r strategaeth.

Dywedodd y Pennaeth Tai a Chymunedau wrth aelodau fod swyddog arweiniol y cynllun peilot ar gyfer goleuadau wedi ymgysylltu â Diogelwch Cymunedol a phartneriaid i drafod y cynigion. Cyn dechrau'r cynllun peilot, fe wnaethant ymgysylltu â Grŵp Arweinyddiaeth Trais yn Erbyn Menywod, Cam-Drin Domestig a Thrais Rhywiol, Bwrdd Partneriaeth Diogelwch Cymunedol a Chymorth i Fenywod Thrive. Darparwyd rhestr o ardaloedd a gynhwyswyd yn y cynllun peilot i groeswirio enwau strydoedd yn erbyn y gronfa ddata, gan  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 4a

Dim eitemau Blaenraglen Waith y Pwyllgor Craffu i’w hystyried.

Nid oedd unrhyw eitemau Blaenraglen Waith y Pwyllgor Craffu i'w hystyried.

Ystyriodd yr aelodau eitemau monitro perfformiad.

Soniodd yr aelodau am yr adroddid manwl a syml ond gofynnwyd iddynt ddefnyddio ffont safonol ar gyfer adroddiadau yn y dyfodol.

Cyfeiriodd yr aelodau at dudalen 80 o'r adroddiad a holodd a oedd data meincnodi ar gael.

Dywedodd swyddogion nad oedd data meincnodi i gymharu ag awdurdodau eraill ar gael. Mae'r ombwdsmon yn adrodd ar gwynion fel cyngor ond nid yw hyn yn canolbwyntio ar wasanaethau cymdeithasol. Fodd bynnag, o drafod â chydweithwyr ar draws y rhanbarth, mae ffigyrau Castell-nedd yn gymharol isel. Nodwyd yr ymdrinnir â sylwadau'n gyflym ac mae cyfle i ymdrin â chwynion cyn iddynt symud ymlaen i'r cam ffurfiol.

Yn dilyn craffu, nododd y pwyllgor yr adroddiad.

Mesur 1 – Canran yr aelwydydd sy'n cael eu hatal rhag bod yn ddigartref

Gofynnodd yr aelodau pam y mae ffigurau'n lleihau ar ddechrau 2024.

Adroddodd y Pennaeth Tai a Chymunedau ar gynnydd yn nifer y bobl a gafodd eu hatal rhag dod yn ddigartref dros y flwyddyn ddiwethaf. Mae gan awdurdodau lleol ddyletswydd statudol i helpu i atal digartrefedd o fewn 56 diwrnod i berson ddod yn ddigartref. O ganlyniad i ailstrwythuro tîm a deddfwriaeth newydd sy'n ei gwneud yn ofynnol i landlordiaid roi chwe mis o rybudd, mae awdurdodau bellach yn ymyrryd yn gynharach, gan atal digartrefedd cyn iddo fod yn ddyletswydd statudol. Mae'r ymagwedd ragweithiol hon wedi arwain at atal digartrefedd mewn modd mwy effeithiol.

Cadarnhaodd swyddogion eu bod yn canolbwyntio ar waith ymyrryd yn gynnar. Roedd adroddiad yn cael ei ddatblygu a bydd yn cael ei gyflwyno i'r pwyllgor yn ddiweddarach.

Mesur 6 – Nifer y Plant ar y Gofrestr Amddiffyn Plant

Mesur 8 – Nifer y plant sydd wedi'u hailgofrestru ar y Gofrestr Amddiffyn Plant

Roedd aelodau'n bryderus am y cynnydd yn nifer yr achosion o gam-drin emosiynol. Bydd y data'n helpu aelodau i fonitro hyn wrth symud ymlaen.

Gofynnodd yr aelodau am ragor o wybodaeth mewn perthynas â'r gostyngiad yn y niferoedd rhwng mis Ionawr a mis Mawrth 2023. Gan gyfeirio at y tabl ar dudalen 104 o'r adroddiad, roedd un plentyn wedi cael ei ailgo0frestru ar y gofrestr amddiffyn plant ar gyfer yr un cyfnod. Gofynnodd aelodau a oedd nifer y plant ar y gofrestr amddiffyn plant yn cyfeirio at blant sy'n newydd i'r gwasanaethau cymdeithasol.

Dywedodd Gyfarwyddwr y Gwasanaethau Cymdeithasol, Iechyd a Thai wrth aelodau na fyddai'r plant yn newydd i'r Gwasanaethau Cymdeithasol, ond y gallent fod yn newydd i'r gofrestr amddiffyn plant.

Esboniodd swyddogion fod y data ailgofrestru'n adlewyrchu'r plant hynny sydd wedi bod ar y gofrestr amddiffyn plant yn y gorffennol ac yna wedi cael eu cofrestru yn ystod cyfnod arall.

Mesur 2 - Nifer cyfartalog o ddiwrnodau i ddarparu Grant Cyfleusterau i Bobl Anabl o'r pwynt cyswllt cyntaf i'r broses ardystio

Gofynnodd yr aelodau am eglurder ynglŷn â'r term 'pwynt cyswllt cyntaf'.

Cadarnhaodd swyddogion mai'r pwynt cyswllt cyntaf oedd y pwynt lle cysylltodd aelod o'r cyhoedd â'r awdurdod am y tro cyntaf.

Dywedodd Aelodau fod y ffigurau wedi gwella, yn y gorffennol roedd rhestr aros tair blynedd.

Gofynnodd aelodau a oedd system flaenoriaeth ar waith ar gyfer yr achosion mwyaf brys.

Cadarnhaodd swyddogion fod y Therapyddion Galwedigaethol yn asesu achosion ac yn cynghori swyddogion ar angen blaenoriaethol ac roedd yr achosion hynny'n cael eu blaenoriaethu. Nodwyd y bydd llawer o achosion mewn sefyllfa eithaf brys. Ailgyflwynwyd y prawf modd a dylai hyn leihau nifer y bobl sydd ar y rhestr aros dros y 12 i 18 mis nesaf.

Mesur 3 - Comisiynu: Nifer yr oriau o ofal cartref allanol (18+)

Gofynnodd aelodau am ragor o wybodaeth mewn perthynas â'r cynnydd yn nifer yr oriau o ofal cartref allanol.

Cadarnhaodd Bennaeth y Gwasanaethau i Oedolion fod gwasanaeth mewnol yn  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 6b

Unrhyw eitemau brys yn ôl disgresiwn y Cadeirydd yn unol ag Adran 100BA(6)(b) o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972 (fel y’i diwygiwyd).

Nid oedd unrhyw eitemau brys.

Mynediad i gyfarfodydd i benderfynu a ddylid gwahardd y cyhoedd o'r eitem ganlynol yn unol ag Is-adran 100a(4) a (5) Deddf Llywodraeth Leol 1972 a'r paragraffau eithriedig perthnasol o Ran 4 Atodlen 12a y Ddeddf uchod.

Mynediad i gyfarfodydd i benderfynu a ddylid gwahardd y cyhoedd o'r eitem ganlynol yn unol ag Is-adran 100a(4) a (5) o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972 a'r paragraffau eithriedig perthnasol o Ran 4 Atodlen 12A y Ddeddf uchod.

Trafododd yr aelodau yr eitem breifat o Flaenraglen Waith y Cabinet.

Yn dilyn gwaith craffu, cefnogodd yr aelodau'r argymhelliad a amlinellwyd yn adroddiad drafft y Cabinet.

Ystyriodd yr aelodau yr eitemau monitro perfformiad preifat.

Yn dilyn craffu, nododd y pwyllgor yr adroddiad.

Yn dilyn craffu, nododd y pwyllgor yr adroddiad.