Agenda a Chofnodion

·        Dewis eitemau priodol o agenda’r Cabinet ar gyfer craffu cyn penderfynu (amgaeir adroddiadau ar gyfer yr Aelodau Craffu)

·        Dewis eitemau priodol o agenda Is-bwyllgor (Cyllid) y Cabinet at ddiben craffu cyn penderfynu (amgaeeir adroddiadau Isbwyllgor Cyllid y Cabinet ar gyfer yr Aelodau Craffu)

Craffodd y Pwyllgor ar yr eitemau canlynol ar agenda Bwrdd y Cabinet:

Adroddiad Blynyddol Safonau'r Gymraeg

Cyflwynwyd Adroddiad Blynyddol Safonau'r Gymraeg ar gyfer 2020/2021 i'r Aelodau.

Roedd yr adroddiad a ddosbarthwyd yn cynnwys data ar sgiliau iaith staff o fewn y cyngor; gofynnwyd a allai Swyddogion roi adlewyrchiad o sut roedd cyfran y staff yn cymharu â phoblogaeth gyffredinol y Fwrdeistref Sirol. Dywedodd swyddogion eu bod wrthi'n symud i gronfa ddata newydd ar gyfer cyflogres Adnoddau Dynol a fyddai'n gwella'r ffordd y gellid cyflwyno data; gellid darparu'r math hwn o wybodaeth wrth symud ymlaen. 

Yn dilyn craffu, nodwyd cynnwys yr adroddiad.

Datganiad Sefyllfa Alldro Refeniw a Chronfeydd Wrth Gefn 2020/2021

Derbyniodd y Pwyllgor adroddiad mewn perthynas â Datganiad Sefyllfa Alldro Refeniw a Chronfeydd Wrth Gefn y cyngor ar gyfer 2020/2021.

Mynegodd swyddogion yr anhawster a gafwyd dros y flwyddyn ddiwethaf oherwydd pandemig y Coronafeirws a'r angen i ddarparu rhai gwasanaethau mewn ffordd wahanol iawn. Dywedwyd bod yr adroddiad a ddosbarthwyd yn cynnwys y swm sylweddol o arian ychwanegol a ddarparwyd gan Lywodraeth Cymru drwy gydol y flwyddyn, a arweiniodd at ffigurau gwell ar gyfer diwedd blwyddyn ariannol 2021. Cadarnhaodd swyddogion y byddant yn dal i drafodࣸâ Llywodraeth Cymru mewn perthynas â rhai o'r honiadau nad oeddent wedi talu eto, a allai newid rhai o'r elfennau a gynhwysir yn yr adroddiad. Ychwanegwyd bod yr archwilwyr wedi dechrau gwaith mewn perthynas â rheoli ac adolygu datganiad cyfrifon y cyngor, a bod disgwyl iddynt adrodd wrth y Pwyllgor Llywodraethu ac Archwilio tua diwedd Gorffennaf 2021; bydd hyn yn cwblhau'r trosolwg o'r flwyddyn ariannol ddiwethaf mewn perthynas â'r wybodaeth a gynhwysir yn yr adroddiad a ddosbarthwyd, a bydd yn rhaid i Swyddogion baratoi o ran gofynion cyfrifyddu statudol ar gyfer y datganiadau hynny.

Cafwyd trafodaeth ynghylch y data a oedd ar gael i helpu i ddeall y gwahaniaethau mewn cronfeydd defnyddiadwy fel canran o'r gwariant ar wasanaethau, ar gyfer pob Awdurdod Lleol yng Nghymru. Cadarnhaodd swyddogion eu bod wedi gwneud ymholiadau ac adolygu'r dogfennau y cyfeiriodd yr archwilydd atynt mewn cyfarfod diweddar o'r cyngor, a'u bod wedi dod o hyd i adroddiad a baratowyd ganddynt ym mis Hydref 2020 o'r enw 'Cynaliadwyedd Ariannol Llywodraeth Leol o ganlyniad i Bandemig COVID 19'. Cadarnhawyd y byddai'r Cyfarwyddwr Cyllid a Gwasanaethau Corfforaethol yn dosbarthu'r adroddiad hwn ac unrhyw wybodaeth berthnasol arall i'r holl Aelodau yn dilyn y cyfarfod.

Gofynnwyd ar ba bwynt yn y flwyddyn ariannol yr oedd angen asesu'r cronfeydd wrth gefn a phryd oedd y tro diwethaf i'r angen am gronfeydd wrth gefn gael ei asesu. Hysbyswyd yr Aelodau fod pob adroddiad monitro cyllideb a gyflwynwyd i Bwyllgor Craffu'r Cabinet a'r Cabinet yn cynnwys manylion y balansau wrth gefn; y llynedd darparwyd y rhain bob deufis, ac mewn blynyddoedd blaenorol fe'u darparwyd bob chwarter, yna ar ddiwedd y flwyddyn byddai'r Aelodau'n cael adroddiad ar y sefyllfa derfynol. Cadarnhaodd swyddogion y byddent yn darparu adroddiad pellach i'r Aelodau yng nghyfnod yr hydref cyn dechrau'r trafodaethau ar y gyllideb ar gyfer 2022/23; byddai'r adroddiad hwn yn  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 1.

Unrhyw eitemau brys (boed yn gyhoeddus neu wedi’u heithrio) yn

ol disgresiwn y Cadeirydd yn unol ag Adran 100B (4) (b) o Ddeddf

Llywodraeth Leol 1972.

Oherwydd yr angen i ymdrin â'r materion sydd wedi'u cynnwys yng Nghofnod Rhif. 4 isod, cytunodd y Cadeirydd y gellid codi'r eitemau hyn yng nghyfarfod heddiw fel eitemau brys yn unol ag Offeryn Statudol Rhif 2290 (fel y'i diwygiwyd).

Rhesymau dros y brys:

Oherwydd yr elfen amser.

Yn unol ȃ Rheoliad 4 (3) a (5) Offeryn Statudol 2001 Rhif 2290, gellir gwahardd y cyhoedd ar gyfer yr eitem fusnes ganlynol a oedd yn debygol o gynnwys datgelu gwybodaeth eithriedig fel a ddiffinnir ym Mharagraff 14 Rhan 4 Atodlen 12A o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972.

Darparwyd adroddiad i'r Aelodau a oedd yn nodi'r materion hanesyddol a chyfredol sy'n ymwneud â'r trefniadau cytundebol yr oedd gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Castell-nedd Port Talbot, drwy Gartref Diogel i Blant Hillside, â'r Gwasanaeth Ieuenctid yn y Ddalfa.

Yn dilyn craffu, roedd y pwyllgor yn gefnogol o'r cynigion i'w hystyried gan Fwrdd y Cabinet.